پديد آورندگان :
سيف‌الديني، فرانك نويسنده دانشيار دانشكده جغرافيا Seifolddini, Faranak , منصوريان، حسين نويسنده دانشجوي دكتراي جغرافيا و برنامه ريزي شهري دانشكده جغرافيا Mansourian, Hosein
چكيده فارسي :
توسعه پايدار شهري مبين ايجاد تعادل بين توسعه فيزيكي نواحي شهري، برابري در فرصت‌هاي شغلي، مسكن، خدمات اساسي، زيرساخت‌هاي اجتماعي، حمل و نقل و كيفيت محيط در نواحي شهري است. افزايش سريع جمعيت شهري و به تبع آن توسعه نواحي پيراموني و توزيع نابرابر خدمات عمومي در شهرهاي بزرگ كشورهاي در حال توسعه نگراني‌هاي فزاينده‌اي را در مورد آثار زيست محيطي گسترش بي‌رويه شهري برانگيخته است. در اين راستا، اين مقاله ارتباط بين گسترش بي‌رويه شهري، الگوي توزيع خدمات عمومي و كيفيت محيط را در شهر تهران مورد بررسي قرار مي‌دهد. با استفاده از تصوير ماهواره‌اي ETM+ و داده‌هاي شهري، شاخص دسترسي به خدمات عمومي و شاخص‌هاي مربوط به كيفيت محيط شامل آلودگي هوا، پوشش گياهي، دماي سطح زمين و آلودگي صوتي استخراج شده است. تحليل مكاني الگوي توزيع خدمات شهري براساس آماره موران و آماره حاكي از تمركز معنادار خدمات در مركز شهر و رابطه معنادار آن با شاخص‌هاي زيست محيطي است. به عبارت ديگر قطبي‌گرايي خدماتي در مركز شهر تهران، مشكلات زيست محيطي گوناگوني را براي نواحي مركزي شهر به همراه داشته است. تحليل مكاني شاخص‌هاي زيست محيطي نيز وجود خوشه‌هاي مكاني معنادار نامطلوب را در نواحي مركزي شهر تهران مورد تاييد قرار مي‌دهد. نتايج اين مطالعه مي‌تواند به سياستگزاران و تصميم‌گيرندگان شهري در ايجاد و اجراي سياست‌هاي خاص به منظور اصلاح يا جلوگيري از آثار زيست محيطي گسترش بي‌رويه شهر كمك كند.
چكيده لاتين :
One of the indicators of sustainable urban growth is the balance of development between different regions of the city, quality of the environment, equality in job opportunities, housing, basic services, social infrastructures, and transportation in urban areas. Urban sprawl has some negative consequences. Some of the consequences that are frequently mentioned are destroying green spaces, high cost of infrastructure, private car dependency and consequently, increasing level of traffic, use of energy, pollution and higher temperature and decreasing water quality. This article examines the relation between urban sprawl, concentration of urban facilities and environmental quality variables. Using satellites images, and other data, indicator of accessibility to urban services, indicators of quality of environment including air pollution, land cover vegetation, temperature, sounds pollution have been obtained. The spatial analysis of the distribution of urban services shows concentration of urban services in center of city and its significant correlation with environmental indicators. The results of study show that urban sprawl, concentration of urban facilities in central parts of city, use of private car to commute to urban facilities, and pattern of infrastructure investments have had numerous environmental impacts. The results of study can help policy makers and decision makers to establish and implement policies to prevent the negative impacts of urban sprawl.
