اثر مصرف كودهاي نيتروژن و روي بر ميزان كلروفيل و ميزان روي برگ، عملكرد و تركيب عناصر دانه دو هيبريد ذرت (Zea mays L.)

Effect of Nitrogen and Zinc Fertilizers on Leaf Zinc and Chlorophyll Contents, Grain Yield and Chemical Composition of Two Maize (Zea mays L.) Hybrids

اين پژوهش به منظور بررسي برهمكنش دو عنصر نيتروژن و روي بر عملكرد و محتوي كلروفيل و روي در برگ، ميزان آهن و روي در دانه دو هيبريد ذرت سينگل‌كراس540 و 704 در شرايط مزرعه به صورت فاكتوريل اسپليت‌پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار‌، در سال 1387 و در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي، منطقه باجگاه، در استان فارس اجرا شد. در اين طرح سه سطح كود نيتروژن‌دار (اوره) به مقدار 120، 260 و 400 كيلوگرم در هكتار و سه سطح كود روي (سولفات روي)، به مقدار 0 ، 15 و 30 كيلوگرم در هكتار مصرف شد. مقادير كودي به روش خاك مصرف به زمين داده شدند. براي تعيين محتوي كلروفيل برگ در مزرعه از دستگاه كلروفيل متر دستي (SPAD) استفاده گرديد. اندازه‌گيري ميزان آهن و روي در دانه و ميزان روي در برگ ذرت، پس از مراحل آماده‌‌سازي نمونه‌ها با دستگاه جذب اتمي صورت گرفت. تجزيه و تحليل داده‌ها نشان داد كه بر همكنش كود نيتروژن وكود روي بر رشد و تركيب شيميايي دانه ذرت، كلروفيل برگ و عملكرد دانه مثبت و معني‌دار بود و مصرف كود روي منجر به افزايش جذب نيتروژن شد. نتايج اين پژوهش، نشان داد كه استفاده از تركيب مقادير متناسب كودهاي حاوي نيتروژن و روي مي‌تواند در بهبود كيفيت و افزايش عملكرد دانه ذرت در شرايط مشابه اين تحقيق موثر باشد.

To evaluate effect of nitrogen and zinc fertilizers on leaf zinc and chlorophyll contents, grain yield and chemical composition of two maize hybrids, KSC704 and KSC540, a field experiment was carried out at the experimental farm of Shiraz University, Bajgah, Shiraz, in 2007. Factorial arrangements in randomized complete block design with three replications were used. Three levels of nitrogen, as Urea, including; 120, 260 and 400 kgha-1, and three levels of zinc, as Zinc sulphate, including; 0, 15 and 30 kgha-1, in factorial arrangments were assigned to main plots, and two maize hybrids; KSC704 and KSC540 were raindomized in sub-plots. Results showed that the highest grain yield was obtained from combination of 260 kgha-1 Urea and 30 kgha-1 Zinc sulphate. Nitrogen had significant (P < 0.05) on leaf chlorophyll content measured by SPAD. The highest SPAD value belonged to combination of 260 kgha-1 Urea and 15 kgha-1 Zinc sulphate. Interaction of nitrogen × zinc was significant (P < 0.05) on leaf and grain zinc contents. Increasing zinc increased nitrogen absorption. It was concluded that application of appropriate combination of nitrogen and zinc would improve the grain quality and yield of maize under similar conditions.