بررسي روند تغييرات بارش در مناطق شمالي استان گلستان

Investigation of precipitation trend on the north region of Golestan Province

چكيده از مهم ترين مشخصه هاي اقليمي هر منطقه مقدار بارندگي آن مي باشد . اين مشخصه اقليمي از متغيرترين پارامترهاي اقليمي مي باشد كه بر منابع آب يك منطقه به طور جدي تاثيرگزار است. در مواردي ممكن است تغييرات موجود در بارندگي يك منطقه به تغيير در روند وقوع بارندگي تبديل شده و باعث شود كه به تدريج بارندگي يك منطقه در طول زمان كاهش و يا افزايش يابد. به منظور بررسي وجود روند در يك سري زماني، روش هاي آماري پارامتري يا غيرپارامتري متعددي وجود دارد. در اين پژوهش براي بررسي روند تغييرات درازمدت بارندگي ماهانه، فصلي و سالانه در مناطق كم باران استان گلستان از دو آزمون كمتر ين مربعات خطا و والد - وولفوتيز استفاده شد . به اين منظور تعدادي از ايستگاه هاي 1385 حداقل 30 سال آمار ثبت شده - باران سنجي در سطح شمال استان گلستان كه تا پايان سال آبي 86 بارندگي داشتند، انتخاب شدند. آن گاه با به كارگيري دو روش بالا وجود يا نبود روند در مقادير بارندگي اين ايستگاه ها بررسي شد. نتايج نشان مي دهد كه به طوركلي هر سه حالت ايستا، روند مثبت و منفي در ايستگاه ها وجود دارد كه براساس آزمون كمترين مربعات خطا در تعداد بيشتري از ايستگاه ها در سطح 95 درصد روند افزايش بارندگي به چشم مي خورد. علاوه بر اين در تعدادي از ايستگاه ها، بارندگي فصل پاييز روند افزايشي و بارندگي فصل زمستان روند كاهشي از خود نشان دادند. واژه هاي كليدي: بارندگي، روند، آزمون كمترين مربعات خطا، آزمون والد وولفوتيز، مناطق نيمه خشك، استان گلستان

Abstract Precipitation amount is of the most important climate characteristics in each region. The mentioned climate character which shows a lot of variability among other climate parameters, affects seriously on water resources of a region. In some cases, changes in a region precipitation may convert in to the change in precipitation trend and lead to decreasing or even increasing of precipitation, gradually during the time. So, in order to investigate trend in time series, there are some parametric and non-parametric statistical methods. In the presented study, in order to study longtime monthly, seasonal and annual precipitation changes trend in semi arid regions of Golestan Province, least squares and Wald-Wolfowitz tests, have been used. So, some of rain gauge stations had been selected in the north of Golestan Province with at least 30 years records until the end of water years 2006- 2007. Then, presence or lack of trend in precipitation amount of the stations had been studied, using above two test methods. The results show that, generally there were all three states of stationary, positive and negative, in stations. On the basis of least of square error test, the positive trend can be established in some more stations, for there more, in some stations amount of precipitation in autumn was increased while this factor was decreased in winter. Keywords: Precipitation, Trend, Least of squares error test, Wald-Wolfowitz, Hemi arid regions, Golestan Province