اثر تنش هاي رشد بر ويژگي هاي آناتومي و فيزيكي راش ايران (Fagus orientalis L.)

The Effect of Growth Stresses on the Anatomical and Physical Properties of Fagus orientalis L.

تنش هاي رشد طي تشكيل و بالغ شدن دواير رويش، در درخت گسترش مي يابند. نبود تقارن بين مقدار تنش هاي رشد در درختان ايستاده، سبب ايجاد چوبي غيرطبيعي به نام چوب واكنشي، مي شود. مطالعه حاضر به منظور بررسي تاثير تنش هاي رشد بر ويژگي هاي آناتومي و فيزيكي گونه راش انجام شده است. تنش طولي رشد در ارتفاع برابر سينه در 8 نقطه هم فاصله از ،(Fagus orientalis L.) 223 ، جنگل آموزشي خيرود كنار ، به وسيله / پيرامون تنه 19 درخت سرپاي راش از پارسل هاي 117 و 220 تغيير مكان سنج اندازه گيري شده و نقاط داراي بيش ترين تنش مشخص گرديد. سپس به منظور بررسي هاي فيزيكي و آناتوميكي، اين درختان قطع شدند. در هر درخت قطع شده، از نقاط داراي بيش ترين تنش رشد و سمت مقابل آن ، نمونه هايي براي مطالعات فيزيكي و آناتومي، تهيه گرديد. نتايج بررسي وضعيت آوندها و الياف نشان دادند كه در نقاط داراي تنش طولي زياد، چوب واكنشي ايجاد شده است و در آن ها نسبت به ناحيه مقابل در مقطع عرضي تنه، تراكم آوندها و قطر كلي فيبرها و قطر حفره آوندها كم تر، اما طول فيبرها و ضخامت ديواره آن ها بيش تر است. بازده الياف، واكشيدگي و هم كشيدگي نقاط پرتنش در مقايسه با نقاط مقابل، بيش تر مي باشد. در مقدار درصد رطوبت و جرم ويژه پايه نقاط پرتنش در مقايسه با نقاط مقابل، تفاوت آماري معني دار مشاهده نشد.

Growth stresses develop in treesʹ trunks during formation and maturation of their growth rings. The asymmetric of growth stress field causes formation of abnormal wood called "reaction wood". This study has been conducted to characterize the effect of growth stresses on anatomical and physical properties of Fagus orientalis. Longitudinal growth stress was measured at 8 equidistant points on circumference, at breast height of 19 standing Beech trees in parcels 117 and 223/220 at Kheyroudkenar Research Forest. Using displacement gauge, longitudinal Point with greatest stress history on each sample tree was marked, and then trees were cut down to collect test materials for anatomical and physical properties. On cross-section of each sample bolt segment of harvested trees, area with greatest stress and its opposite were identified to cut out specimens. Results of investigations have shown that in the area with greatest values of longitudinal stress, tension wood has formed. In this area comparing with opposite wood of cross-section, number of vessels, diameter of vesselsʹ lumen and typical fiber diameter were lower, but length and wall thickness of fibers and average percent of fiber content, shrinkage and swelling rates were higher. There were no significance statistical difference between moisture content and basic specific gravity in wood of both areas.