پيش بيني اثرات سناريوهاي مديريت پوشش گياهي بر خطر فرسايش بادي(مطالعه موردي: جنوب دشت ورامين)

Prediction of vegetation management impacts on the risk of wind erosion (Case study: south of the Varamin Plain, Iran)

چكيده 1 از آنجا كه فرسايش بادي يكي از مهم ترين مشكلات مديريت منابع طبيعي در جنوب دشت ورامين مي باشد، از اين رو براي كنترل خطر فرسايش بادي در اين منطقه سناريوهاي مديريت پوشش گياهي تدوين شده است. براي اين منظور در منطقه مورد مطالعه با استفاده از مدل اريفر 1 شدت خطر فرسايش بادي مورد ارزيابي قرار گرفته است. اجراي سناريوهاي مديريت پوشش گياهي سبب ايجاد تغيير در تيپ و تراكم پوشش گياهي در منطقه مي گردد. به اين ترتيب تغيير در دو لايه اطلاعاتي از عوامل موثر در تعيين شبيه سازي شده و سپس براي هر ArcGIS شدت خطر فرسايش بادي با استفاده از مدل اريفر 1 در محيط يك از سناريوهاي مديريت پوشش گياهي خطر فرسايش بادي پيش بيني شده است. جهت ارزيابي نتايج اجراي سناريوهاي مديريت پوشش گياهي و معرفي سناريوهاي برتر مديريتي، ملاك هاي اقتصادي و فيزيكي انتخاب گرديده و براي بررسي ملاك اقتصادي، نشانگرهاي درآمد ناخالص و هزينه استقرار و همچنين براي بررسي ملاك فيزيكي، نشانگر جمع حاصل ضرب هاي مساحت كلاس هاي خطر فرسايش بادي در امتياز كلاس خطر نظير آن در نظر گرفته شدند. با استفاده از روش دلفي براي استخراج نظرهاي كارشناسي، وزن هر يك از نشانگرهاي مورد بررسي تعيين شده سپس با استاندارد نمودن نتايج و روش تصميم گيري چند معياره سناريوهاي برتر معرفي شده اند. در نهايت تاثير تغيير وزن نشانگرها روي نتايج حاصله نيز بررسي گرديده است. به منظور تعيين ميزان ثبات نتايج در برابر تغييرات وزن نشانگرها از آناليز حساسيت استفاده شده است. نتايج بيانگر آن است كه براي كنترل شدت فرسايش بادي در جنوب دشت 7 و 8 به ترتيب از اولويت زيادتري برخوردار هستند. ،13 ، ورامين، سناريوهاي 16 واژه هاي كليدي: فرسايش بادي، مدل اريفر 1، سناريوهاي مديريت پوشش گياهي، تصميم گيري چندمعياره

Abstract1 Wind erosion is a major environmental problem affecting land resources and socio-economic settings in Iran. This paper outlines a study undertaken to provide a new tool to manage wind erosion from physical and economic perspectives. The southern part of the Varamin Plain in south of Tehran is used as a case study. The focus of this study is on exploring the economic and physical impacts of vegetation-based scenarios for wind erosion management as well as conducting a trade-off analysis using the multi-criteria-decision-making (MCDM) technique. This involves developing a modeling system to assist decision makers in formulating scenarios, analysing the impact of these scenarios on wind erosion, and interpreting and suggesting appropriate scenarios for implementation in the area. The Iran Research Institute of Forests and Ranges (IRIFR 1) model has been selected to create the wind erosion hazard maps. This was carried out for the present condition and also for the corresponding conditions of the scenarios. The IRIFR 1 considers having the ability to represent the model complex interactions between system variables in arid and semi-arid areas of Iran. Among 16 scenarios for wind erosion management, the most appropriate ones have been chosen considering the trade-offs associated with the outcomes. Keywords: Vegetative management scenarios, Wind erosion, Trade-off analysis, Multi-criteria-decision-making, Varamin Plain