چكيده فارسي :
نيروهاي نظامي بريتانيا پس از صد و پنجاه سال سلطه بر خليج فارس، در سال‌هاي پاياني دهه 1960 منطقه را ترك كردند. بر اساس دكترين نيكسون كه در تاريخ 25 جولاي 1969 در يك كنفرانس مطبوعاتي در گوام مطرح شد، دو دولت ايران و عربستان سعودي به عنوان دو قدرت ممتاز در منطقه، اين فرصت را يافتند كه خلا ِ موجود را پر كنند. به اين ترتيب منافع ملي و منطقه‌اي دو كشور همسايه، بيش از پيش به هم گره خورد. انعكاس مناسبات احتياط‌آميز دو كشور در مطبوعات آن‌ها، كه به نوبه خود فاقد شخصيت مستقل بودند، به وضوح قابل تشخيص است. در اين پژوهش به چهار رويداد «انعكاس مرگ ملك فيصل، سفر ملك خالد به ايران، مشاجره بر سر تغيير نام خليج فارس و تاسيس خبرگزاري خليج،» در سطح مطبوعات دو كشور پرداخته مي‌شود. مساله اصلي در اين تحقيق، نحوه عملكرد لايه زيرين و ناپيدايي است كه در موقعيت‌هاي مختلف، چگونگي انعكاس اخبار و تحليل حوادث را به مطبوعات ديكته مي‌كرده‌است. يافته‌هاي اين تحقيق، با استفاده از روش تاريخي و به كمك اسناد آرشيوي آشكار مي‌سازد كه در عربستان سعودي وزارت اطلاعات آن كشور و در ايران، علاوه بر دربار، وزارت امور خارجه مطبوعات را در توزيع و چگونگي انعكاس اخبار هدايت مي‌كرده‌اند.
چكيده لاتين :
British armed forces, after a 150-year long invasion of the Persian Gulf, finally left the area in the late 1960’s.According to Nixon doctrines mentioned in the press conference on the 25th of July 1969 in Guam, the two governments of Iran and Saudi-Arabia, as the two major forces in the region, were able to fill the power void in the Persian Gulf. Thus, the mutual benefits of these two bordering countries become more important than ever. The overly-cautious representation of such matters in the press and media of both countries, both of which possessed no identity independent of the other, is clearly visible. In this article four events, which are the death of Malek-e-Fazil, Malek-e-Khaled’s trip to Iran, negotiations on the alteration of Persian Gulf’s name, and the establishing of the Gulf’s news media, will be studied in the press and media of both countries. The main issue of this article is the underlying structures that dictated the representation of such matters in the media. The results of this article, which has been undertaken in the historical method using archived documents, show that in Saudi Arabia the representation of such matters was led by the Ministry of Information, and in Iran this was dictated by Mohammad Reza Shah I and then by the Ministry of Foreign Affairs.
