بررسي فون كف‌زي نهر زرين گل علي‌آباد كتول، استان گلستان در آبان سال 1386

Benthic fauna study of Zarrin-Gol Stream, Aliabad-Katool, Golestan Province

موجودات كف‌زي در محيط‌هاي آبي نقش مهمي در تغذيه ماهي، جابجايي و چرخش مواد غذايي در اكوسيستم آبي و تبديل مواد آلي به مواد معدني دارند. نه فاكتور فيزيكوشيميايي آب با استفاده از دستگاه واترچكر و فتومترهاي پرتابل و به همراه دبي، عمق نهر، عرض نهر و جنس بستر اندازه‌گيري شد. نمونه‌هاي كفزي با استفاده از سوربر سمپلر با ابعاد (5/30×5/30) سانتي‌متر در آبان ماه 1386 از 13 ايستگاه جمع‌آوري شد. در بررسي فون كفزي نهر، 8 گروه جانوري تشخيص داده شد كه بعضي در حد راسته و بعضي نيز در خانواده و جنس شناسايي شدند. سه راسته غالب كفزي در نهر زرين گل را يك روزه‌ها، دو بالان و بال‌مو‌داران تشكيل مي‌دهند. بقيه كفزيان با جمعيت كمتر شامل پلي‌كوپترا، زالو و كرم خاكي مشاهده بودند. پارامترهاي فيزيكوشيميايي فسفات، اسيديته و نيتريت روي فراواني يك روزه‌ها اثر معني‌دار داشتند. همچنين نيترات روي فراواني بال مو داران و فسفات روي فراواني دو بالان اثر معني‌دار داشتند و مابقي پارامترها روي فراواني كفزيان تاثير معني‌دار نداشتند. حداكثر فراواني كل جانداران در اين ماه 3858 عدد در متر مربع در ايستگاه 2 (از سرشاخه اصلي) و حداقل آن 7/280 عدد در متر مربع در ايستگاه 13 (يكي از سرشاخه‌هاي فرعي) بود. با توجه به شاخص شانون بيشترين و كمترين تنوع در سرشاخه‌ها بود. در بررسي شاخص يكنواختي، سرشاخه‌ها داراي كمترين توزيع همگوني بين گونه‌ها و بخش ميان‌دست نهر داراي بالاترين يكنواختي در ايستگاه‌ها بودند. با توجه به شاخص ژاكارد ايستگاه‌هاي مجاور از نظر وجود يا عدم وجود گونه اختلاف زيادي ندارند.

Benthos has an important role in aquatic ecosystem as food material, transporting and recycling the food and mineralizing the organic materials. For this study nine physiochemical factors of water were measured with water checker and photometers and discharge, depth, width, and type bottom of stream. Likewise benthoses were sampled with surber Sampler (covered 930.25 cm2 ) from 13 stations, during November 2007. Sample analysis showed 8 animal groups, which some recognized as orders, some in family, and genus. Three dominant macro benthos communities in Zarrin-Gol River contained ephemeroptera, diptera (simulidae, chironomidae) and trichoptera. Other taxa with less abundant consisted of pelecoptera, tabanidae, hironidae, and oligochaeta (Lumbricus). Physicochemical parameters, phosphate, pH and nitrite had significant differences on the ephemeroptera, nitrate on the trichoptera, and phosphate on the diptera frequency. The maximum and minimum total abundance were 3858 ind.m-2 in station 2 and 280.7 ind.m-2 in station 13. By the Shannon index, maximum and minimum diversity was in reach. By the evenness, reach and mead stream had the lowest and highest species homogeneity. By Jaccard index, adjusted stations had not significant difference on the having of benthic fauna.