برآورد رسوب و بررسي روند ريزشوندگي در حوضه‌ي آبريز سدّ طرق با تاكيد بر زيرحوضه‌ي مغان– كرتيان

Sediment yield and study of fining trend in Torogh Dam watershed with emphasize on Moghan-Kortian sub basin

بررسي پارامترهاي اندازه‌ي دانه‌ها در رودخانه‌هاي حوضه‌ي آبريز سد طرق با بستر گراولي نشان‌دهنده‌ي سه پيوستگي رسوبي در زير حوضه‌ي مغان–كرتيان است كه توسّط ناپيوستگي‌ها از يكديگر تفكيك شده‌اند. تغييرات ناگهاني شيب بستر بر اثر عوامل تكتونيكي و ورود رسوبات جانبي از شاخه‌هاي فرعي از مهمّ‌ترين عوامل تغيير در بافت رسوبات كف كانال و ايجاد ناپيوستگي‌هاي رسوبي مي‌باشند. همچنين بررسي‌هاي به‌عمل آمده نشان‌دهنده‌ي نقش دو فاكتور مهمّ جورشدگي هيدروليكي يا حمل انتخابي و سايش در روند ريزشوندگي ذرات در اين زيرحوضه مي‌باشد. برآورد رسوب در اين حوضه به روش مدل پتانسيل فرسايش صورت گرفته است. بر اين اساس مقدار كل فرسايش ويژه‌ي حوضه معادل 7 تن در هكتار در سال است و ضريب رسوب‌دهي حوضه 68 درصد و مقدار رسوب ويژه‌ي كلّ حوضه 8/4 تن در هكتار در سال برآورد شده است.

Analysis of grain size parameters in rivers of Torogh Dam watershed, with gravelly bed, show three sedimentary links in Moghan–Kortian sub basin that isolated from each other by discontinuities. Sudden changes in slope gradient because of tectonic effects and tributaries are the most important factors causing changes in channel bed sediment texture and generation of different sedimentary links. Also studies indicate role of two important factors, Hydraulic sorting or selective transport and abrasion, in fining trend in this watershed basin. Sediment yield in a sub basin has been calculated using EPM method that, the amount of specific erosion of basin equal to 7 tons per hectare per year and coefficient of sediment producing is 68% and amount of specific sediment of basin is 4.8 tons per hectare per year. Key words: EPM, Sedimentary discontinuity, Sediment yield, Torogh Dam, watershed