مطالعه ي كاني‌هاي سولفوري نيكل و گروه پلاتين در توده ي اوالترمافيك آبدشت، ناحيه ي اسفندقه

The study of Nickel Sulfuric and Platinum group in Abdasht ultramafic massive

توده ي پريدوتيتي آبدشت بخشي از مجموعه ي افيوليتي اسفندقه-كرمان با تركيب سنگ‌شناسي دونيت و هارزبورژيت است كه گاه به لرزوليت و ورليت تبديل مي‌شوند. كانسارهاي كروميت در 15 افق كاني‌سازي رخ داده‌اند. بعضي از مجموعه‌هاي افيوليتي جهان علاوه بر كروم، منابع ارزشمند نيكل، كبالت و كاني هاي گروه پلاتين را در بردارند، لذا علاوه بر برّرسي ذخاير با ارزش كروميت توده ي آبدشت، مطالعات مختلف ژيوشيمي و اورميكروسكوپي جهت شناخت كاني‌هاي سولفوري در اين توده انجام شد. كاني‌هاي سولفوري نيكل به‌ويژه پنتلنديت در اين ناحيه در دو بخش سنگ ميزبان ذخيره‌سازهاي كروميت و همچنين ميان عدسي‌هاي كروميت يافت مي‌شوند. ميزان عناصر گروه پلاتين بسيار كم است، حداكثر PPb 83 در معدن كمال آباد، كه اغلب به‌صورت ميان بار و دانه‌ريز داخل كروميت و گانگ سيليكاته همراه آن وجود دارد. كاني‌هاي سولفوري ديگري از قبيل پيروتيت، پيريت، ميلريت، كالكوپيريت، كالكوزين، نيكل‌پيريت، كالكوپنتلنديت، والريت و غيره يافت مي‌شوند. كاني‌هاي سولفوري نيكل و عناصر پلاتين هيچ‌گاه تشكيل ذخاير ارزشمند را نداده و از نظر اقتصادي قابل توجّه نمي‌باشند.

The Abdasht massive peridotite is a part of the Esphandagheh ophiolite complex. Constituents of the Abdasht rocks are mostly dunite and harzburgite, which occasionally convert to lehrzolite and wherlite. Chromite deposits occur in 15 mineralized horizons. Considering that some of the worldʹs ophiolite complexes have worthwhile resources of PGM, Ni, and Co, in addition to Cr, some investigations into geochemistry and ore microscopy for identifying sulfuric minerals have been carried out. The results of these studies reveal the presence of Nickel sulfuric minerals, especially Pentlandite in this region, which is found in two different parts: host rocks of the chromite deposits and also chromite lenses. The amount of PGM is very small (at most 83 ppb in Kamalabad mine) and often exists in the form of inclusion and fine grain in chromites and silicate gangue. Other sulfuric minerals such as pyrrhotine, pyrite, millerite, chalcopyrite, chalcocite, nickel pyrite, chalcopentlandite, vallerite etc. were found. These sulfuric minerals (Ni, Co and PGM) never consist of worthwhile resources and their economic value is negligible. Key words: Ophiolite, Chromites, Sulfuric minerals, Pentlandite, PGM.