بررسي معيار آب و آبياري مدل مدالوس در بيابان زايي (مطالعه موردي حوزه حبله رود)

Study in MEDALUS’s water and irrigation factors in land degradation (Case study Hable rood Catchment’s)

امروزه تخريب اراضي به عنوان معضلي جدي در نتيجه عوامل مختلفي از قبيل تغييرات اقليمي و عملكرد نادرست انسان، در مناطق خشك، نيمه خشك و خشك نيمه مرطوب در بسياري از كشورهاي جهان از جمله كشورهاي در حال توسعه مطرح مي باشد. مناسب ترين راه به منظور تعيين شدت بيابان زايي مدلينگ مي باشد، اما مدلي براي ايران مناسب است كه با توجه به شرايط اين سرزمين باشد. در اين تحقيق براي بررسي تخريب اراضي در حوزه حبله رود شمالي از روش1MEDALUS استفاده شد. اين تحقيق به بررسي معيار آب و آبياري و 6 شاخص آن شامل نسبت جذب سديم، هدايت الكتريكي، افت سفره آب زيرزميني، سيستم هاي آبياري، شاخص خشكي و تداوم خشك سالي مي پردازد. پس از به كارگيري مدل، نتايج كمي و به منظور تحليل آماري از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتايج نشان داد كه اختلاف معني داري بين شاخص ها وجود نداشته و 72/73 درصد از كل منطقه در كلاس بيابان زايي با شدت كم تخريب منابع آب قرار گرفته است. هم چنين بايد سيستم هاي سنتي آبياري، بازنگري شده و با آموزش كشاورزان سيستم هاي پيشرفته تر جايگزين گردد تا علاوه بربالا بردن راندمان آبياري و جلوگيري از هدر رفت آب، از شوري ثانويه نيز جلوگيري شود.

Nowadays land degradation makes serious problems, especially for developing country. It resulted in arid, semi arid and dry – sub humid area because of various factors such as: man activity, Climate variation. For providing lands from degradation, the most suitable way is modeling. We can estimate the grade of desertification with models. Many researches are accomplished in and out of the country in order to evaluate and provide the land degradation map, which present several regional models, but each of them that can show all aspect of Iran is the best. In this research, that was done in Hable rood Catchment’s, MEDALUS model is applied. This research is accomplished with water Standards that consist of these indexes: EC, SAR, Water subsidence, irrigation systems, dry index, Drought Continuance. We analyze MEDALUS model by the use of SPSS software and it showed that there isn’t any significant differences between indexes and 72.3 percentage of whole region was in low class of land degradation. Also the problem of irrigation systems is increased because farmers use the old systems. More paying attention must be done in this field with an education advanced system to farmers .instead of old ones, also with this goal they can decrease the second salinity.