تغييرات هيستوپاتولوژيك كبد و طحال سگ هاي مبتلا به ليشمانيوز احشايي ناشي از ليشمانيا اينفانتوم

Histopathological Changes in Liver and Spleen of Canine Visceral Leishmaniasis Due to Leishmania Infantum

چكيده زمينه و هدف: ليشمانيوز احشايي در سگ‌ها يك مدل مناسب براي مطالعه ليشمانيوز احشايي در انسان است. هدف اين مطالعه بررسي تغييرات هيستوپاتولوژيك كبد و طحال سگ‌هاي مبتلا به ليشمانيوز احشايي ناشي از ليشمانيا اينفانتوم بود. روش‌بررسي: در اين مطالعه تجربي نمونه‌هاي تهيه شده از كبد و طحال 10 قلاده سگ مبتلا به ليشمانيوز احشايي با نمونه‌هاي منفي 10 قلاده سگ عاري از ليشمانيوز احشايي بررسي و مقايسه شدند. نمونه‌ها پس از تهيه مقاطع بافتي، به روش هماتوكسيلين‌ـ ايـوزين و گيمسا رنگ‌آميزي شده و با استفاده از ميكروسكوپ نوري براي يافتن تغييرات هيستوپاتولوژي ارزيابي شدند. يافته‌ها: در مقاطع بافتي طحال سگ‌هاي آلوده، در 4 حيوان(40 درصد) ارتشاح شديد پلاسماسل، در 5 مورد(50 درصد) حضور مگاكاريوسيت‌ها كه نشان دهنده خون‌سازي خارج از مغز استخوان است، در يك حيوان (10 درصد) واكنش التهابي گرانولوماتوز، در 3 مورد(30 درصد) آتروفي فوليكول‌هاي لنفاوي و از دست رفتن مراكز زايا ، در 4 مورد(40 درصد) هيپرتروفي فوليكول‌هاي لنفاوي و هم چنين در يك حيوان حضور اجسام ليشمن به تعداد زياد مشاهده شد. نتيجه‌گيري: ليشمانيوز احشايي مي‌تواند سبب ايجاد تغييرات هيستوپاتولوژي در طحال مبتلايان شود كه از عمده‌ترين اين تغييرات مي‌توان به تغيير در اندازه و تعداد فوليكول‌هاي لنفاوي، التهاب مزمن، تشكيل گرانولوم و حضور اجسام ليشمن درون ماكروفاژهاي طحال اشاره كرد.

ABSTRACT Background & Aim: Visceral leishmaniasis in dogs is an excellent model for studying visceral leishmaniasis in humans. The current study was designed to study the histopathological changes in liver and spleen of dogs with visceral leishmaniasis, due to Leishmania infantum. Methods: In this experimental study, liver and spleen samples form ten dogs with visceral leishmaniasis were compared with normal liver and spleen samples of ten dogs from non-endemic area. Liver and spleen tissue samples were stained by hematoxylin and eosin and also by Giemsa methods after tissue processing. Finally, using optical microscope, samples were carefully analyzed for finding any histopathological changes. Results: In spleen of infected dogs’, in four cases (40%) severe infiltration of plasma cells, in five cases (50%) presence of megakaryocytes indicating extramedullary hematopoiesis, in one case (10%) inflammatory granulomatous reaction, in three cases (3%) atrophy of lymphoid follicles and loss of germinal centers, in four cases (40%) lymphoid follicles hypertrophy and also in one case (10%), the presence of Leishman bodies in large scale were observed. Liver tissue sections showed no significant changes. Conclusion: Visceral leishmaniasis can cause histopathological changes in spleen and among them the changes in the size and number of lymphoid follicles, chronic inflammation, granuloma formation and presence of Leishman bodies in spleen macrophages could be mentioned.