اثرات هرس و تراكم بوته روي صفات مرتبط با عملكرد سه رقم خيار گلخانه اي

The Effect of Pruning and Spacing on Yield Related Traits of Three Greenhouse Cucumber Cultivars

مقايسه عملكرد كمي و كيفي سه رقم خيار گلخانه اي شامل سينا (Sina)، آميرال (Amyral) و نگين (Negin) به صورت آزمايش فاكتوريل 3×3×3 در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه نوع هرس (الف- حذف تمام ساقه‌هاي فرعي از روي ساقه اصلي، ب- باقي گذاشتن يك گره و يك برگ بعد ازآن روي تمام شاخه‌هاي فرعي و ج- باقي گذاشتن دو گره و يك برگ بعد از آن روي تمام شاخه‌هاي فرعي) و سه سطح تراكم (الف-8/1 بوته در متر مربع، ب- 1/2 بوته در متر مربع و ج- 4/2 بوته در متر مربع) در شش تكرار براي صفات عملكرد، تعداد ميوه در بوته، تعداد ميوه نافرم در بوته و متوسط وزن ميوه مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه اثر هرس روي همه صفات مرتبط با عملكرد در سطح احتمال 1 درصد معني دار بود. ميانگين عملكرد در متر مربع براي سطوح مختلف تراكم اختلاف معني داري را در سطح احتمال 1 درصد نشان داد. همچنين اثر متقابل هرس و رقم بر روي شاخص‌هاي عملكرد در سطح احتمال 1 درصد معني دار بود. بيشترين عملكرد در متر مربع و عملكرد در هر بوته مربوط به تيمار هرس نوع سوم (باقي گذاشتن دو گره و يك برگ بعد از آن روي شاخه‌هاي فرعي) به ترتيب با 2/16 كيلوگرم در متر مربع و 75/7 كيلوگرم در هر بوته بود. از طرفي تراكم 4/2 بوته در متر مربع نيز، بالاترين عملكرد در متر مربع را با ميانگين 6/15 كيلوگرم در متر مربع به خود اختصاص داد. اثر رقم نيز روي تمام صفات مورد مطالعه، به جز تعداد ميوه نافرم در بوته، معني دار شد. مقادير عملكرد در متر مربع و عملكرد بوته به ترتيب در رقم نگين 2/15 كيلوگرم در متر مربع و 27/7 كيلوگرم در بوته بود كه نسبت به دو رقم ديگر برتري معني داري داشت. در رقم آميرال اين مقادير به ترتيب 5/13 كيلوگرم در متر مربع و 45/6 كيلوگرم در بوته و در رقم سينا 14 كيلوگرم در متر مربع و 66/6 كيلوگرم در بوته بوده است. تعداد ميوه نافرم با باقي گذاشتن گره‌هاي بيشتر روي شاخه‌هاي فرعي افزايش معني داري را نشان داد كه نشان مي دهد ميوه‌هاي نافرم بر روي شاخه‌هاي فرعي نسبت به ساقه اصلي بيشتر تشكيل مي شوند. همچنين تفاوت در نوع هرس نشان داد كه متوسط وزن ميوه‌هاي قرار گرفته بر روي ساقه اصلي بيشتر از ميوه‌هاي تشكيل شده روي ساقه‌هاي فرعي بود.

The quantative and qualitative yield comparison of three cucumber F1 cultivars includingʹ Sina, Amyral, and Negin was evaluated using 3×3×3 factorial experimental design with six replication. Three types of pruning treatments were applied; cutting down all branches on main stem (b1), leaving one node and the leaf next to it on all branches (b2), leaving two node and the leaf next to them on all branches (b3) and three plant spacing levels (a1: 1.8 plant / m², a2: 2.1 plant / m², a3: 2.4 plant / m²) were studied. The effect of different pruning treatment on yield related traits was highly significant. The average yield with different plant density showed highly significant differences. The interactive effect of pruning and cultivars on yield related traits was also significant. The highest yield per m² and production per plant were found in third pruning treatment (leaving two nodes and the leaf next to them on all branches) with 16.2 kg/m² and 7.75 kg /pl., respectively. On the other hand, spacing of 2.4 plant /m² was the highest yield of 15.6 kg/m². The effect of cultivar on all studied traits in this experiment was significant differences except for number of diformed fruits per plant. The resalt showed that negin cultivar produced the highest yield per m² and production per plant with 15.2 kg/m² and 7.27 kg/pl. respectively. The number of diformed fruits was higher on lateral branches than those on main stems. The fruit on main stems were also found heavier than those on lateral branches.