تغييرات بافت شناسي رويان‏زايي رويشي دمبرگ هويج (Daucus carota L.) در چند محيط كشت بافت

Histological Changes of Carrot (Daucus carota L.) Petiole Somatic Embryogenesis in some Media

رويا ن زايي رويشي از روش هاي مدرن تكثير درون شيشه اي گياهان است. اساس اين تكنيك به دست آوردن سلول بنيادي گياه و تمايز آن به يك گياه كامل است. از عوامل موثر در اين امر، تركيب مواد محيط كشت مي باشد. لذا، تغييرات بافت شناسي رويان زايي رويشي دمبرگ هويج در سه محيط كشت MS، B5 و NL مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور، قطعات يك سانتيمتري از دمبرگ هويج در محيط هاي كشت مذكور در حالت مايع مستقر گرديدند. براي القاي رويان رويشي، غلظت هاي مختلف هورمون توفوردي و ايندول استيك اسيد به كار رفتند. جهت بررسي هاي بافت شناسي، بعد از مرحله القا ، نمونه گيري از دمبرگ هاي كشت شده انجام گرفت و سپس نمونه ها در محلول فيكساتور تثبيت شدند. در ادامه پس از طي مراحل آبگيري، پارافين دهي، قالب گيري، برش دهي و رنگ آميزي، از نمونه ها عكس برداري شد. بر اساس نتايج به دست آمده، تفاوت معني-داري بين سه محيط كشت MS، B5 و NL از لحاظ تشكيل رويان هاي رويشي گياه هويج مشاهده گرديد (01/0 > P). به طوري كه بيشترين و كمترين تعداد رويان به ترتيب در محيط هاي كشت B5 و MS تشكيل شد. بيشترين تعداد رويان نيز با كاربرد 904/0 ميكرومولار توفوردي در محيط كشت B5 به دست آمد (01/0 > P). بررسي هاي بافت شناسي دمبرگ هويج در محيط B5، سلول هاي كوچك حاوي سيتوپلاسم زياد و در محيط NL هسته هاي درشت به همراه فراواني دانه هاي نشاسته كه از علايم سلول رويان زا است، را نشان داد. همچنين در محيط MS، توده سلول هاي پيش رويان زاي تمايز نيافته در زير اپيدرم دمبرگ مشاهده شد.

Somatic embryogenesis is a new approach to in vitro plant propagation. This technique is based on stem cell obtain and its differentiation to a complete plant. This is affected by components of media culture. So, the effects of MS, B5 and NL media on carrot petiole somatic embryogenesis investigated via histological experiment. To do this, carrot petioles (with 1 cm dimension) cultured in liquid phase of these media. Different concentrations of IAA and 2,4-D were used for induction of somatic embryogenesis. For histological study, after induction phase, sampling from cultured petioles was done and fixed in FAA solution. After dehydration, paraffin embedding, blocking, sectioning and staining, samples were used to examine the specimen for the documentation. Results indicated that there is significant differences among MS, B5 and NL media with respect to carrot somatic embryogenesis (P < 0.01). The highest and the lowest number of embryos were counted in B5 and MS, respectively. In B5 supplemented with 0.904 µM 2,4-D, the highest number of embryos were obtained (P < 0.01). Histological studies of carrot petiole showed the small cells with dense cytoplasm in B5 and the large nuclei with many starch grains in NL which are symptoms of embryonic cells. As well, no differentiated PME cells were observed in sub epidermis of petiole in MS.