كشش و كوشش با نقش: پژوهشي در پيامدهاي مديريت اعضاي هيات علمي بر كتابخانه‏هاي دانشگاهي ايران

Struggling with Role: an investigation into the consequences of appointing academics to the position of library directors in Iranian Universities

هدف: شناسايي پيامدهاي سياست تعيين مديران كتابخانه‏هاي دانشگاهي ايران از ميان اعضاي هيات علمي و انجام وظيفه آنها به صورت غيرتمام وقت بر ايفاي نقش مديريتي شان. روش: داده‏ها از طريق مصاحبه نيمه ساختار يافته با 17 نفر از مديران كتابخانه‏هاي دانشگاهي در سه شهر اصفهان، تهران و مشهد بدست آمده و با استفاده از روش كدگذاري باز، محوري، و گزينشي تحليل شده اند. يافته‏ها: همه مديران عضو هيات علمي اعم از متخصص (كتابدار) و غيرمتخصص (غيركتابدار) كه به صورت پاره وقت به مديريت كتابخانه مي‏‏پردازند، بي‏‏علاقگي خود را به نفش مديريتي خود ابراز داشتند. آنها به سبب ايفاي همزمان چند نقش، دچار كمبود وقت و توجه براي رسيدگي به مسيوليت مديريتي خود هستند و از اين رو تعارض زيادي را تجربه مي‏‏كنند. آنها نقش آموزشي/پژوهشي خود را ترجيح مي‏‏دهند و هويت خود را با دو نقش اخير تعريف مي‏‏كنند. در مورد مديران غير متخصص، تلقي موقتي بودن نقش مديريت و نداشتن تخصص در ايفاي نقش، بي‏‏علاقگي آنها را تشديد مي‏‏كند. مديران متخصصِ تمام وقت، برعكس، به سبب حضور مستمر در محيط كتابخانه و داشتن تخصص و علاقه، به نحو محسوس با نقش مديريتي خود ارتباط عاطفي برقرار و هويت خود را با آن تعريف مي‏‏كنند. اصالت: بررسي پيشينه‏‏ها حاكي از آن است كه تاكنون پژوهشي با موضوع شناسايي عوامل موثر در ايفاي نقش مديريتي ِ مديران كتابخانه‏هاي دانشگاهي انجام نشده است. كاربرد: نتايج اين تحقيق مي‏تواند به پيش گرفتن سياست متفاوتي براي تعيين مديران كتابخانه‌هاي دانشگاهي منجر شود.

Purpose: This research has investigated consequences of the policy of appointing academic staff as part-time university library directors and managers in Iranian universities. Method: Semi-Structured interviews were conducted with 17 directors and managers of university libraries in Isfahan, Tehran and Mashhad. Analysis followed the techniques of continual comparison proposed in the Grounded Theory methodology using open, axial, and selective coding. Findings: The data indicate that part-time library directors and managers, LIS professionals or otherwise, lack interest in their managerial role. Because of carrying out responsibilities of full-time academics simultaneously, they face time limitation and conflict in roles assigned. They prefer educational and research roles. Lack of expertise in library work intensifies lack of interest in the role among non LIS academics holding library directorship responsibility. Conversely, fulltime LIS professional managers identified themselves with their managerial role and were found to be focused on their responsibilities. Originality: No similar research was found in Iranian LIS literature. Implementation: Findings are expected lead to correction in the policy of selecting managers of university library in Iran.