بررسي ارتباط بين صفات مهم زراعي در ارقام سويا با استفاده از روش‌هاي آماري چند متغيره

A study of relationship between some important agronomic trait soybean using multivariate statistical methods

به منظور بررسي ژنتيكي برخي از صفات مهم زراعي با عملكرد دانه با استفاده از 20 رقم سويا آزمايشي در قالب طرح بلوك هاي تصادفي با سه تكرار در ارديبهشت 84 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه تهران انجام شد. در مجموع 20 صفت مربوط به رشد رويشي و زايشي و اجزاي عملكرد مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه ارقام از نظر صفات مورد بررسي اختلاف معني داري داشتند كه دلالت بر وجود تنوع ژنتيكي بين ارقام بود. طول پر شدن دانه و طول نيام بيشترين و عملكرد بوته كمترين وراثت پذيري عمومي را داشت. صفات وزن صد دانه، تعداد دانه در بوته و تعداد دانه در نيام كه همگي جز اجزاي عملكرد محسوب مي شوند، به ترتيب بالاترين همبستگي ژنوتيپي را با عملكرد بوته داشتند. تجزيه رگرسيون چندگانه نشان داد 93 درصد تغييرات عملكرد توسط وزن صددانه، تعداد دانه در بوته و عرض بذر تبيين گرديد. نتايج تجزيه عليت براي سه صفات مذكور نشان داد كه بيشترين اثر مستقيم و مثبت بر عملكرد مربوط به تعداد دانه در بوته و كمترين آن مربوط به عرض بذر بود. نتايج تجزيه به عامل ها اهميت صفات مربوط به اجزاي عملكرد و عملكرد دانه را در قالب عامل مهمي كه عملكرد ناميده شده بود و 34/17 درصد كل تغييرات داده ها را توجيه نمود نشان داد.

This research was conducted in order to have genetic evaluation of some important agronomic traits as related to seed yield, using 20 soybean varieties in randomized complete block design with three replicates at Agricultural Experiment station, college of Agriculture, karaj., Iran. A total 20 traits related to vegetative and reproductive growth and yield component were analysied. Analysis of variance showed that there were significant differences among varieties in terms of traits under study, indicating the existence of genetic variation among varieties. Duration of seed filling and pod length had highest and yield had the lowest broad sense.Among the desired traits, 100-seed weight, number of seed / plant and number of seeds/pod, all of which are considered yield component, had the highest correlantion with plant yield. Using multiple linear regression model for 20 traits under study, showed 93% of total variation in yield plants, were attributed to three traits: Namely 100 seed weight, number seed/plant and seed width. Result of path analysis showed the highest and the lowest direct effect, being positive, were related to number of seed/plant and seed width, respectively. Results of factor analysis showed the important factor, called yield component. This factor explained 17/3% of total variation in data.