مهارت‌هاي تفكر انتقادي و ارتباط آن با هوش‌ هيجاني در دانشجويان پزشكي دوره مقدمات باليني در دانشگاه علوم پزشكي اصفهان

Critical Thinking Skills and Their Relationship with Emotional Intelligence in Medical Students of Introductory Clinical Medicine (ICM) Course in Isfahan University of Medical Sciences

مقدمه: مهارت‌هاي تفكر انتقادي جزو مهارت‌هاي مهم انسان قرن بيست و يكم شناخته شده، ضرورت توجه به آن در حيطه آموزش به‌خصوص آموزش پزشكي امري حياتي است. هوش هيجاني نيز، عامل مهم موفقيت در زندگي، تحصيل و شغل مي‌باشد. به نظر مي‌آيد اين دو مقوله تفكر انتقادي و هوش هيجاني، هر دو، در امر تربيت پزشكان متعهد موثر باشند. اين پژوهش با هدف بررسي مهارت‌هاي تفكر انتقادي و ارتباط آن با هوش هيجاني در دانشجويان پزشكي در نيم‌سال اول سال تحصيلي 89-90 انجام شده است. روش‌ها: در اين پژوهش توصيفي- مقطعي، تمامي دانشجويان ترم 6 رشته پزشكي (69 نفر) شركت داده شدند. مهارت‌هاي تفكر انتقادي در 5 زيرگروه، توسط آزمون مهارت‌هاي تفكر انتقادي كاليفرنيا (CCTST) و هوشبهر هيجاني افراد در 5 مقياس و 15 خرده‌مقياس، توسط آزمون هوش هيجاني بار-ان (Bar-on) مورد سنجش قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آماره‌هاي توصيفي، همبستگي و T-test تجزيه و تحليل گرديد. نتايج: ميانگين سني دانشجويان، 22 سال بوده، 38 نفر (72 درصد) از آنها، خانم بودند. ميانگين و انحراف معيار نمره تفكر انتقادي به‌ترتيب 96/11 از 34 و 69/3 محاسبه گرديد. ميانگين نمره مهارت استدلال قياسي (12/6 از 16) به‌طور معنا‌داري از استدلال استقرايي (92/4 از 14) بالاتر بود. در مورد آزمون هوش هيجاني بار-ان، ميانگين و انحراف معيار نمره‌ كل آزمون، به‌ترتيب 7/330 (از 450) و 29/34 محاسبه گرديد. هيچ ارتباط معناداري بين نمره تفكر انتقادي و نمره هوش هيجاني يافت نشد؛ تنها خرده‌مقياس مسووليت‌پذيري اجتماعي ارتباط معناداري با تفكر انتقادي داشت ( 45/0=r و 001/0=P). نتيجه‌گيري: ميانگين نمره تفكر انتقادي دانشجويان پزشكي در مقايسه با مطالعات مشابه خارجي نامطلوب بود، اگر‌چه در مقايسه با مطالعات داخلي، تفاوتي وجود نداشت. اين موضوع مي‌تواند نشانگر ضعف كلي در زمينه پرورش تفكر انتقادي در برنامه‌هاي آموزشي ما باشد. عدم ارتباط بين هوش هيجاني و تفكر انتقادي، مي‌تواند به دليل تفاوت در نوع پرسشنامه‌هاي آنها و ناشي از برآورد نادرست دانشجويان از توانايي‌هاي هوش هيجاني‌شان باشد.

Introduction: Critical Thinking is one of the most important skills for people of 21th century, especially for medical students. Emotional intelligence is another outstanding factor for success in all aspects of life, profession and education. It seems that both critical thinking and emotional intelligence altogether can play an important role in training professional doctors. The aim of this study was to evaluate the critical thinking skills of medical students and their relationship with emotional intelligence score of them in the first semester of 2010-2011 school year. Methods: The target group was all the students of the term 6 of medicine (n=69) in the Isfahan Medical University.California Critical Thinking Skills Test-(CCTST) with 5 subscales and Bar-On Emotional Quotient Inventory- EQ-i with 5 scales and 15 subscales were used for data collection. Data were analyzed by SPSS11.5, using descriptive statistics, Pearsonʹs correlation coeffitient, paired-samples T-test and independent-samples T-test. Results: Based on the findings, mean age of the target group was 22 years, and 72% of them were women. Mean score and standard deviation of Critical thinking test respectively were 11.96 out of 34 and 3.69. The mean score of deductive reasoning (6.12 out of 16) was significantly higher than inductive reasoning (4.92 out of 14). The total scores and standard deviation of Bar-On test were 330.7 (out of 450) and 34.29 respectively.There was no significant relationship between total score of Critical Thinking and Emotional Intelligence, except for the field of social responsibility of emotional intelligence that was directly related to Critical Thinking score (r=0.45, p=0.001). Conclusion: Although, mean score of critical thinking in medical students was not appropriate enough compared to the similar international studies, it was consistent with national ones. This can reflect the lack of critical thinking training in iranian educational curriculum. Lack of relationship between critical thinking and emotional intelligence scores might have been due to the difference in the type of questionnaires and students’ overestimation about their emotional abilities.