ارزشيابي برنامه جديد دوره مقدمات پزشكي باليني 1389

Evaluating new program of ICM

مقدمه: از جمله مهم‌ترين تغييرات اعمال شده در برنامه آموزش پزشكي در ايران، طراحي و اجراي دوره مقدمات پزشكي باليني در دانشگاه علوم پزشكي اصفهان بوده است. اين مطالعه به ارايه روش‌ها و نتايج ارزشيابي فرايند از الگوي CIPP به كار رفته براي ارزشيابي و بازطراحي برنامه ICM مي‌پردازد. هدف اين مطالعه ارايه شواهدي مبني بر كارآيي اين برنامه و استخراج معايب و محدوديت‌هاي اجرايي آن بوده است. روش‌ها: اين مطالعه يك ارزشيابي برنامه است كه در دانشگاه علوم پزشكي اصفهان انجام گرفته است. از طريق مطالعات توصيفي پيمايشي داده‌هاي آن گرد آوري شده و در اكثر موارد از پرسشنامه‌هاي خود ايفا استفاده شده است. در مواردي نيز از مقايسه نمرات آزمون‌هاي پاياني MCQ استفاده شده است.‌اين ارزشيابي به موازات اجراي برنامه جديد ICM انجام گرفت. براي هر درس طي مراحلي، ابزار ارزشيابي جداگانه‌اي تهيه شده و پس از اتمام آن درس به كار گرفته شد.‌اين مراحل شامل: مرور متون، تهيه پيش نويس پرسشنامه، مشاوره و نظرخواهي از ذينفعان اصلي ارزشيابي و تهيه پرسشنامه نهايي مي‌باشد. روايي پرسشنامه‌ها به صورت روايي صوري و محتوا و با نظر كارشناسان تاييد گرديد. پايايي پرسشنامه‌ها از طريق محاسبه آلفاي كرونباخ ارزيابي گرديد. نتايج: نتايج نشان‌دهنده اين هستند كه نگرش دانشجويان نسبت به درس EBM بهتر شده است. دانشجويان، ICM را مقطع مناسبي براي يادگيري مباحث Medical records دانسته اما از مديريت گروه پرستاري در آموزش Medical records، شناسايي اهداف يادگيري و ميزان دستيابي به آنها، مدت زمان اختصاص داده شده به اين درس، روش آموزش، منبع درس و روش امتحان رضايت نداشتند. ارزشيابي درس مهارت‌هاي ارتباطي گوياي نگرش مثبت دانشجويان نسبت به اين درس و آموخته‌هايشان در اين درس است. نتايج بررسي رضايت كلي دانشجويان از برنامه ICM گوياي اين است كه در اكثر آيتم‌ها (حجم دوره، منابع، روش‌هاي ارزشيابي، فرجه آزمون‌ها، محتواي آزمون‌ها، ترتيب ارايه Packageها، حجم واحدها، ترتيب ارايه دروس عملي و اطلاع‌رساني) رضايت دانشجويان از برنامه قديم بيشتر بوده است.. دانشجويان كار آموزي درباره تغييرات اعمال شده نظر موافقي داشته‌اند. ميانگين معدل علايم و نشانه‌ها با پاتوفيزيولوي بيماري‌ها در ICM جديد افزايش ‌اندكي را نشان مي‌دهد كه البته از نظر آماري معنادار نيست فراواني افتاده‌ها از 18 نفر واحد افتاده در يك دوره از ICM قديم به 10 نفر- واحد افتاده در يك دوره ICM جديد رسيده است. نتيجه‌گيري: در مجموع اين مطالعه نتايج يك ارزشيابي برنامه آموزشي را نشان مي‌دهد. با توجه به پيچيدگي‌هايي كه در بازبيني و ارزشيابي برنامه‌هاي آموزشي وجود دارد، اين مطالعه مي‌تواند راه‌گشاي ساير پژوهش‌هاي مشابه و تاثيرگذار در برنامه‌ريزي‌هاي آتي و تصميم‌گيري‌هاي مسوولان باشد.

Introduction: One of the most important changes in medical education programs in Iran has been designing and implementing course of Introduction to Clinical Medicine (ICM) in Isfahan University of Medical Sciences. This study determines the methods and results of process evaluation (from CIPP evaluation) used for ICM revision and evaluation program. This study aimed to provide evidences about its efficiency and extract its executive disadvantages and limitation. Method: This is an evaluation study conducted in Isfahan University of Medical Sciences. Data were collected through descriptive studies and in most cases, self-administrated questionnaire was used. In some cases, comparing the final MCQ scores was used. This evaluation was done during conducting new ICM program. Separate evaluation tools were prepared in several steps and used for each course at the end of that. These Steps are literature review, preparing draft questionnaire, getting feedback from, and consulting with main stakeholders of evaluation and preparing the final questionnaires. The content and face validity of the questionnaires were confirmed by experts of education after conducting a pilot study and the reliability were checked by Cronbachʹs Alpha coefficient. Results: The results showed that the students have more positive attitude toward EBM course. Students believed that ICM was an appropriate section for learning medical records. They were not satisfied with management of medical records course by nursing department, identifying learning objectives and the extent of accessing to them, time devoted to this lesson, teaching method, sources and evaluation method. Evaluation of communication skills course showed students’ positive attitude toward this course and their learning of this course. Overall studentsʹ satisfaction in most items of ICM course (volume of ICM course, resources, evaluation methods, exams intervals, content of tests, arrangement of packages, volume of lessons, arrangement of practical courses, giving information) was more in old ICM program than the new one. Clinical students agreed with all changes. Mean score of sign and symptom and pathophysiology of disease showed a slight increase in new ICM program (insignificant statistically). Frequency of the failed student decreased from 18 student-units in old ICM program to 10 student-units in new one. Conclusion: The results showed a relatively successful experience in reviewing and evaluating a medical education program. Regarding complexity of reviewing and evaluating medical education programs, this study can be used as a guide for designing other similar researches that are effective in future planning and decision-makings.