سنجش و ارزيابي آلودگي فلزات سنگين در رسوبات رودخانه گرگا ن رود

Tracing and Assessment of Heavy Metals in Gorganrud Sediments

مطالعات ژيوشيميايي رسوبات پيكره هاي آبي مانند رودخانه ها، مص بها و بستر درياها، مي تواند گام موثري براي يافتن منشا رسوبات، الگوي پراكنش عناصر و ارزيابي زيست محيطي وضعيت آلاينده ها براي مدت موجود در يك منطقه باشد. رسوبات، محل نهايي تجمع فلزات سنگين در محيط آبي اند، اما تحت شرايطي مي توانند خود به عنوان منبع آلودگي در آب عمل كنند. ورود فلزات سنگين به منابع آبي از طرق مختلف، باعث ايجاد مخاطراتي از قبيل مسمويت، سرطان زايي و غيره. در بدن موجودات زنده مي شود. براي مطالعه فلزات سنگين در رودخانه گرگا نرود از 10 ايستگاه، نمونه ي سطحي و يك مغزه برداشت شد. از بخش ريزدانه ي رسوبات براي تعيين غلظت فلزات سنگين استفاده شد و توسط روش پلاسماي جفت شده القايي تعيين شد. مقايسه (Al, Cr, Ni, Cu, Fe, Co, Mn) غلظت فلزات سنگين غلظت فلزات سنگين در رسوبات سطحي نسبت به رسوبات عمقي آن ناحيه تحت عنوان ضريب غني شدگي صورت تعيين گرديد. Al > Cr > Co > Fe > Ni > Mn > Cu گرفت كه غلظت عناصر برحسب ميانگين كل ايستگاه ها، به ترتيب بيشتر مناطق، ضريب غني شدگي مقادير نزديك به يك از خود نشان دادند كه حاكي از اثرحوضه ي آبريز و عوامل طبيعي در غني شدگي فلزات سنگين است و مقادير كم ضرايب غني شدگي فلزات سنگين بيانگر آن است كه اين فلزات به طور عمده از منابع طبيعي فرسايش (حوضه ي آبريز) تامين مي شوند و اثر فعاليتهاي انساني در تمركز فلزات سنگين ناچيز است. همچنين مقادير بيشتر از يك كه در ايستگاه شماره 1 مشاهده گرديد، نشان دهنده ي سهم عوامل انساني در اين منطقه است. بنابراين لزوم مديريت زيس تمحيطي در اين رودخانه احساس م يگردد

Geochemical studies of sediments, water bodies like rivers, estuaries and the sea bed can be an effective step to find the sources and distribution model assessment environmental pollutants in a region. Sediments where the accumulation of heavy metals in aqueous environments, but under special conditions can act itself as a source of water pollution. Entrance of heavy metals in different ways, causing many risks such as cancer, poisioning and etc in organisms. To study heavy metals in the Gorganrud in 10 stations, a core and surface samples were taken. Fine-grain sediments were used to determine heavy metals (Al, Cr, Ni, Cu, Fe, Co, Mn) concentration, using the method of inductivity couple plasma. Comparison of metal concentration in surface sediments to the deep sediments of the study area was done by enriched factor. The average of total concentration were determined, respectively, Al > Cr > Co > Fe > Ni > Mn > Cu. The results showed that values are close to 1 which is the effect of natural factors and watershed drainage basin on heavy metal enrichment. Coefficients of low-enriched heavy metals are resulted mainly from erosion of natural resources (watershed) which human activity is negligible. However, higher values were observed in station 1 representing the effect of human factors in this region. Therefore, it should be noted that it still needs attention to consider environmental management.