كاربرد برخي پسماندهاي عمل‌آوري شده غلات در جيره غذايي قزل‌آلاي رنگين‌كمان (Onchorhynchus mykiss) درمرحله پرواري

Application of some corn processed wastes in grower diet of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss)

در اين تحقيق عملكرد رشد ماهي قزل‌آلاي رنگين‌كمان در مرحله پرواري با استفاده از دو نوع ضايعات صنايع عمل آوري شده غلات شامل ضايعات صنايع توليد نان و ماكاروني به‌عنوان منبع كربوهيدرات جايگزين در جيره غذايي، در قالب طرح آماري كاملاً تصادفي مورد بررسي قرار گرفت. براي اين منظور هفت جيره غذايي شامل يك جيره شاهد (فرمول تجاري رايج در كارخانجات توليد خوراك آبزيان) و شش جيره تيمار با سطوح مختلف جايگزين ضايعات مورد نظر به جاي گندم و ذرت (به‌عنوان منبع اصلي كربوهيدرات جيره) ‌شامل 1) 100% نان خشك، 2) 50% نان خشك، 3) 100% ماكاروني، 4) 50% ماكاروني، 5) 100% مخلوط مساوي ماكاروني و نان خشك و 6) 50% مخلوط مساوي ماكاروني و نان خشك، تهيه و مورد استفاده قرار گرفت. براي تنظيم جيره‌ها از نرم افزار كامپيوتري Lindo استفاده شد. براي پرورش ماهي‌ها 21 قفس با چارچوب فلزي و ديواره‌هاي توري پلي اتيلني به ابعاد 1?1?1متر ساخته شد و در يك استخر بتني به ابعاد 2/1?3?25 متر نصب گرديد. براي هر تيمار 3 تكرار منظور گرديد و هر قفس بطور تصادفي به يك تكرار تعلق گرفت. براي هر قفس 20 عدد ماهي با وزن متوسط 5±85 گرم در نظر گـرفته شد. طـول دوره پـرورش 75 روز و طي اين مدت دماي آب 5/1±15 درجه سانتي‌گراد، pH آب بيـن 7/8-9/7 و اكسيژن محلول 1/8-5/6 ميلي‌گرم در ليتر بود. تغذيه ماهي‌ها با استفاده از جيره‌هاي غذايي ساخته شده و بر اساس درصد بيوماس حاصل از نمونه‌برداري‌هاي 14 روزه، طي سه نوبت در روز بطور دستي انجام گرفت. بررسي فاكتورهاي وزن نهايي، درصد افزايش وزن، نسبت تبديل غذا، نرخ رشد ويژه، نسبت بازدهي پروتيين، شاخص وضعيت و درصد رسوب يا ذخيره پروتيين نشان داد كه تيمارهايي كه 50 درصد منبع كربوهيدرات اصلي آنها بوسيله ضايعات جايگزين شده بود (جيره‌هاي 2، 4 و 6) عملكرد رشد بهتري نسبت به سه تيمار ديگر (جيره‌هاي 1، 3 و 5) داشتند (05/0P < ). آناليز لاشه ماهي‌ها در پايان آزمايش نشان داد كه مقادير پروتيين و خاكستر لاشه در تيمارهاي مختلف اختلاف معني‌داري نداشته، ولي مقادير چربي در تيمارهاي 2، 3 و 5 كمتر از ديگر تيمارها بود (05/0P < ). بررسي اقتصادي جيره‌هاي مورد مصرف، برتري تيمار 2 را كه در آن 50 درصد گندم و ذرت جيره با ضايعات نان جايگزين شده بود، نشان داد. با توجه به نتايج به‌دست آمده، استفاده از مخلوط ضايعات ماكاروني و نان خشك به جاي 50 درصد از گندم و ذرت مصرف شده در جيره غذايي قزل‌آلا در مرحله پرواري به‌دليل به همراه داشتن نتيجه خوب از لحاظ عملكرد رشد و قيمت تمام شده كمتر نسبت به جيره شاهد، قابل توصيه مي‌باشد.

In this study, growth performance of rainbow trout by using two types of industrial wastes including waste grain processing by industry for bread and pasta as an alternative source of carbohydrate in grower diet, was studied in a completely randomized statistical design. Seven experimental diets were prepared. Amount of carbohydrate materials replacement in diets were: 1) 100% bread wastes 2) 50% bread wastes 3) 100% macaroni wastes 4) 50% macaroni wastes 5) 100% equal mix of bread and macaroni wastes and 6) 50% equal mix of bread and pasta wastes. Diets set by Lindo software. 21 polyethylene net cages (1×1×1 m) used for fish holding in a cement pond (30×3×1.2 m) with 10 l/s water flow. Each cage stoked by 20 fish with initial average weight of 85±5 g. Farming period was 75 days and in this period water temperature, pH and dissolved oxygen were 14.5±2°c, 7.5-8.8 and 6.8-8.5 mg/l, respectively. In this research some main growth equations (WG, PER, FCR, SGR, DP, CF) and economical factors were studied. Data were analyzed using SPSS software, Dankan analysis and also descriptive statistics. The best growth performance belonged to diet 4, although results diets of 2, 4, 6, and control no different (P < 0.05). In term of economic value of used diets, diets 2 had the best result. Carcass analysis in the end of experiment showed that carcass protein and ash contents in all of treatment were same but lipid content in treatments of 1, 3, and 5 were lower than other treatments (P < 0.05). Economic analysis showed, the superiority of the two treatments in which 50% of wheat and corn was replaced by bread wastes. According to the results, the use of mixed pasta and bread wastes instead of 50% wheat brings about good results in terms of growth performance and lower cost than the control diet and is recommended in diet of trout in grower stage.