شوراي امنيت و مداخله نظامي در ليبي: حمايت از غير نظاميان و ايجاد منطقه ممنوعه پروازي

Security Council and Military Intervention in Libya: Protection of Civilians and Setting up a No-Fly Zone

با اوج گرفتن قيام مردم ليبي عليه دولت اين كشور در فوريه 2011، نيروهاي امنيتي و نظامي ليبي با خشونت و با استفاده از سلاح‌هاي سنگين از جمله توپخانه و هواپيماهاي جنگي به سركوب مخالفان پرداخته و شهرهاي تحت كنترل مبارزان آماج حملات نيروهاي قذافي قرارگرفت. با گسترش تلفات انساني مبارزان ليبي، برخي از كشورها و اتحاديه عرب از سازمان ملل درخواست نمودند تا اقدام لازم براي حمايت از مردم ليبي به عمل آورد. شوراي امنيت با تصويب قطع‌نامه 1973 وضعيت ليبي را تهديدي براي صلح و امنيت بين‌المللي دانسته، بر اساس فصل هفتم منشور ضمن تاييد و تكميل تحريم‌هاي مندرج در قطع‌نامه 1970، مداخله نظامي بشر دوستانه در حمايت از مردم ليبي را تجويز نمود. هم‌چنين براي ممانعت از حمله هوايي نيروهاي نظامي به مبارزان، ايجاد منطقه ممنوعه پروازي بر فراز ليبي تجويز گرديد. در اين مقاله ضمن تشريح مفاد قطع‌نامه 1973، ابعاد حقوقي اقدامات نظامي مصوب شوراي امنيت از جمله بررسي مشروعيت اين اقدامات با وجود اصل عدم مداخله در امور داخلي كشورها، گستره عمليات نظامي و فرماندهي آن مورد بررسي قرار گرفته است.

Demonstrations in Libya in February 2011 were cruelly cracked down by the military forces of Gadhafi regime and the cities which were under the control of protestors were bombed by heavy arms and airplanes. The opposition groups, the League of Arab Nations and some countries demanded the Security Council to protect Libyan civilians. The SC in its resolution 1970 adopted some sanctions against the Libyan regime. In the second step, by adopting resolution 1973, the SC authorized international community to protect civilians in Libya even through military operations and to establish a no-fly zone. This paper explores the legal aspects of the SC resolution 1973 including the legitimacy of the use of force despite the principle of "no intervention in internal affairs of the UN member states", the commanding of the military operations under this resolution, and the extent of the authorized military operations.