سودمندي‌هاي ادبيّات تطبيقي

The Advantages of Comparative Literature

سنجش آثار ادبي دو سرزمين گوناگون سودمندي‌هاي بسياري دارد. در اين گفتار دو‌گونه از اين سودمندي‌ها بررسي شده است. نخستين برآيند ژرف كاوي آثار ادبي، دست‌يابي به دريافت‌هاي تاريخي، اجتماعي است. براي نمونه در اين گفتار با سنجش موقعيّت زنان در آثار ايراني و اروپايي، نقش كمتر زنان در آثار ايراني و تاريخ ايران آشكار شده است. در آثار اروپايي، زنان هم نقش چشمگيرتري دارند و هم به انجام كردارهاي آرمان‌گرايانه مي‌پردازند ولي در آثار ايراني، نقش زنان كمتر است و آرمان‌گرايي هم در كردار مردان ديده مي‌شود. سودمندي ديگر سنجش آثار ادبي در گستره جهاني، آشنايي با شيوه‌هاي داستان پردازي به كار رفته در آثار ايرانيان و غيرايرانيان است. در اين بخش با اشاره به شيوه سوررياليسم، نمونه‌هايي از همانندي آثار كهن ايراني با اين شيوه آمده است. به جز همانندي شيـوه‌هـاي كلّي داستـان‌پـردازي مانند سوررياليسم، جريان سيال ذهن و رياليسم جادويي، برخي همانندي‌ها در عناصر داستان پردازي آثار كهن ايرانيان هم ديده مي‌شود كه در بخش پاياني به نمونه‌هايي از اين‌گونه همانندي‌ها پرداخته شده است.

The assessment of literary works has various advantages, two types of which are studied here. The first result of the analysis of literary works is to achieve social-historical perceptions. For instance, the assessment of the situation of women in Iranian and European works has revealed less effective roles for women in Iranian history and works. In European works, women play a more impressive role and have idealistic acts, but in Iranian works, women play a less important role and idealism is revealed in menʹs deeds. Another global advantage of assessing literary works is to get familiar with story-telling styles in Iranian and non-Iranian works. Some instances of the similarity between the surrealistic style and ancient Iranian works are mentioned. In addition to the general styles, like surrealism, stream of consciousness and magic realism, there are some similarities in story-telling elements observed in ancient Iranian works. Some of such similarities are studied in the final section.