اصطلاحات اسماعيليه در آثار ناصر خسرو

Ismaʹʹili Terms in Nasser Khosrowʹʹs Works

اسماعيليان همواره زندگي پنهاني داشته‌اند (دوران ستر). آنها به دلايل گوناگوني و از جمله پراكندگي و گستردگي در دوره‌هاي مختلف داراي اصطلاحات فراوان و گاه متفاوت با ديگر جاي‌ها و با همگي‌شان خود بوده‌اند. اين مقاله به بررسي اصطلاحاتِ اسماعيليه در ديوانِ اشعارِ ناصر خسرو- حجّت جزيره خراسان‌- و نيز آثار منثور او پرداخته است‌. افزون بر واژه‌هايي مربوطه به «مراتب دعوت» كه در بيشتر شاخه‌هاي اين مذهب پذيرفته يا شناخته شده است، اصطلاحاتي را نيز كه ممكن است مورد توافق ديگر شاخه‌هاي آن نباشد، و در آثار منثور و اشعار ناصر با تاكيد و بسامد بالا آمده است؛ بررسي كرده‌ايم‌.

Ismaʹilis always lived secret lives. Because of various reasons, like living in different areas and eras, they have had plenty of terms, which are sometimes different from those used in other places and by other coreligionists. This article studies Ismaʹili terms in Nasser Khosrowʹs book of poems as well as prose works. In addition to the words pertaining to "the ranks of invitation," which are accepted or known in most branches of this sect, the terms which may not be agreed by all but have frequently occurred in Nasser Khosrowʹs prose and verse works are studies here.