تاثير كود دهي آهن بر رشد، عملكرد و مقدار روغن دانه آفتابگردان در يك خاك آهكي شور-سديمي

Iron Fertilization Effects on Growth, Yield and Oil Seed Content of Sunflower Grown on a Saline- sodic Calcareous Soil

اگر چه مطالعات متعددي پيرامون تاثير آهن بر رشد و عملكرد گياهان مختلف انجام شده است، اطلاعات كمي درباره تاثير اين عنصر بر عملكرد و مقدار روغن دانه آفتابگردان (Helianthus annuus L.) به ويژه در شرايط شور-سديمي وجود دارد. در پژوهش حاضر تاثير مصرف خاكي سكوسترن آهن (در دو سطح 10 و 20 كيلوگرم در هكتار) و تغذيه برگي سولفات آهن (غلظت 5 در هزار طي دو نوبت در مرحله 10 برگي و غنچه دهي) بر رشد، عملكرد و مقدار روغن دانه بررسي شد. يك تيمار شاهد (بدون كود دهي آهن) نيز در نظر گرفته شد. اين آزمايش مزرعه اي در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار طي سال هاي 82-1380 اجرا شد. نتايج تجزيه ي مركب دو ساله اين پژوهش نشان داد كه مصرف خاكي20 كيلوگرم كلات آهن در هكتار، سبب افزايش معني دار (در سطح پنج درصد) ماده خشك شاخسار و عملكرد دانه در مقايسه با شاهد شد. در مقابل، تغذيه برگي آهن تاثير معني داري بر وزن خشك شاخسار و عملكرد دانه نداشت. هم چنين درصد روغن دانه تحت تاثير تغذيه برگي سولفات آهن قرار نگرفت. به علاوه، در روش مصرف خاكي، افزايش مقدار سكوسترن آهن از 10 به 20 كيلوگرم در هكتار، تاثير مثبت و معني داري بر درصد روغن دانه داشت. با مصرف خاكي 20 كيلوگرم سكوسترن آهن در هكتار، قطر طبق و وزن هزار دانه افزايش، ولي ارتفاع گياه كاهش يافت. در مجموع نتايج اين پژوهش نشان دادكه مصرف خاكي 20 كيلوگرم سكوسترن آهن در هكتار تاثير مثبت و معني داري بر عملكرد و نيز مقدار روغن دانه آفتابگردان در خاك شور-سديمي داشت.

Although iron effect on growth and yield of different plants has been intensively investigated, there is limited information on its effect on grain yield and seed oil content of sunflower, particularly under saline condition. In this study, the effects of soil application of Fe-EDDHA (two rates of 10 and 20 kg ha-1) and foliar spray of FeSO4 (0.5% in two intervals at 10-leaf and flowering stage) on growth, grain yield and seed oil content of sunflower were investigated. A treatment with no Fe application was considered as a control treatment. The biennial results showed that soil application of 20 kg FeEDDHA ha-1 had no significant effect on shoot matter yield of sunflower while significantly increased grain yield in comparison with control. In contrast, foliar application of FeSO4 had no significant (P < 0.05) effect on seed yield and shoot dry matter yield. Seed oil content was also not affected by foliar application treatment. Regardless of the application method, increasing the fertilizer rate had no significant effect on seed oil content. Soil application of FeEDDHA significantly increased the head diameter and 1000- kernel weight but reduced the plant height. Conclusively, the result of this experiment showed that soil application of 20 kg Fe-EDDHA ha-1 increased plant tolerance to salinity and resulted higher grain yield and oil seed content as compared to control