فراواني آلودگي به انگل كريپتوسپوريديوم در فارم‌هاي طيور گوشتي شهرستان قايم‌شهر

Frequency of Cryptosporidium infection in broiler breeding flock of Ghaemshahr

كـريپتـوسپوريديوم يك انگل كوچك تك ياخته‌‌اي است كه در سلول‌هاي پوششي دستگاه تنفس، گوارش و ادراري مهره‌داران رشد و تكثير مي‌يابد و علاوه بر اختلال فعاليت‌هاي طبيعي مخاطات به ويژه در دستگاه تنفس طيور زمينه‌ساز عوامل پاتوژن ديگر است. اين بيماري چه از لحاظ مرگ و مير و چه با ايجاد وقفه در رشـد طيـور پرورشي تاثيرات سو به جاي مي‌‌گذارد. از طرفي مسري بودن اين بيماري همانند ديگر بيماري‌هاي تك ياخته‌‌اي و مستعد كردن طيور به بيماريهاي ديگر خصوصاً بيماري‌هاي تنفسي سبب گرديده كه اهميت خاصي به آن داده شود. در جريان انجام اين تحقيق 300 نمونه مربوط به 30 فارم طيور گوشتي شهرستان قايم‌شهر كه همگي در سنين بين 50-25 روزگي بودند اخذ گرديد و در 5 گروه سني قرار داده شدند. نمونه ‌گيري از ناي و بورس فابريسيوس طيور گوشتي انجام گرفت، بـه ايـن صـورت كه پس از انجام كالبدگشايي محل دو شاخه شدن ناي و بورس فابريسيوس از نمونه‌ها جدا شد. در مورد بورس فابريسيوس از محتويات داخلي آنها گسترش تماسي Touch Imprint(‌)‌گرفته شد و در مورد ناي با تراشيدن سطح نازكي ‌‌)Light Scraping(‌از مخاطات محل دو شاخه شدن مجراي ناي، لام‌هاي ميكروسكوپي تهيه شدند. لام‌ها پس از ثابت نمودن با متانول 70 درصد، بـا رنـگ آميـزي ذيـل–نلسـن اصلاح شـده، رنـگ‌آميـزي شدند و با استفاده از ميكروسكوپ نوري مورد بررسي قرار گرفتند. در مجموع از 30 فارم بررسي شده تعداد 7 فارم (33/23)% آلودگي را نشان دادند و از كل 300 نمونه اخذ شده، 39 نمونه (13)% از نظر حضور انگل كريپتوسپوريديوم مثبت بوده‌اند. در مجموع در روش انگل شناسي 28 مورد ( 33/9)% آلودگي در ناي و 18 مورد (6)% آلودگي در بورس فابريسيوس بوده است كه از اين موارد آلودگي، در 7 مورد ( 33/2)% آلودگي توام مشاهده گرديد. بالاترين ميزان آلودگي به گروه سني 30-25 روزگي با 58/28 درصد آلودگي تعلق داشت. در بررسي آماري انجام شده رابطه بين گروه‌هاي سني و ميزان آلودگي و همچنين بين ميزان آلودگي در ناي و ميزان آلودگي بورس در سطح 99 درصد ‌)01/0 ‌ < ‌(p ‌با استفاده از آزمون ‌مربع كاي معني دار بوده است.

Cryptosporidium is a protozoan that lives in the epithelial cells of the respiratory, gastrointestinal and urinary systems of vertebrates. In the present study 300 samples were collected from 30 broiler flocks, 25-50 days old, and then classified into 5 groups. Sample obtained from tracheal fork and bursa of fabricius (BF) at necropsy. Meanwhile two smears were prepared, one from BF cut surface by touch imprint (pressure smear) and another one from tracheal linning membrane by light scraping. Smears, after being fixed in methanol (70%), were stained by modified Ziehl- Neelsen (MZN) technique. Microscopic examination of the stained smears revealed that 7 flocks (23.33%) out of 30 flocks were infected and out of the 300 samples, 39 samples (13%) were positive for Cryptosporidium parasite. The highest incidence of the infection belonged to the group 25-30 days old which have indicated 28.58% of infection in this age.