نگاهي به طنز اجتماعي در دو اثر از آنتون چخوف و صادق هدايت

Sight social satire in the two works of Anton Chekhov and Sadegh Hedayat

در اين پژوهش دو داستان « علويه خانم » و «حاجي آقا» از هدايت و « ويولن روتچيلد » و «بانو و سگ ملوس» چخوف از ديدگاه طنز اجتماعي مورد تحليل و مقايسه قرار گرفته‌اند. درون‌مايه اين داستان‌ها نابساماني‌هايي است كه به صورت طنز‌گونه و خنده‌دار به تصوير كشيده شده‌اند. هريك از شخصيت‌ها نماينده قشر خاصي هستند. شباهت‌هاي اخلاقي و شخصيتي خاصي بين شخصيت‌هاي داستان‌ها از جمله حاجي آقا و ياكوف و همچنين آنا بانوي داستان چخوف و علويه خانم وجود دارد. اما آنچه در آثار اين دو نويسنده متفاوت است نوع نگرش آن‌ها است؛ چخوف با لحني اميدوارانه انتقاد مي‌كند، حال آنكه ياس و نااميدي در داستان‌هاي هدايت به افراط ديده مي‌شود. مهم‌ترين موضوعاتي كه در آثار مورد بررسي اين دو نويسنده قابل توجه است عبارت‌اند از معضلات اجتماعي، بي‌عدالتي، وجود فساد در بين طبقات مختلف جامعه و همدردي با انسان‌ها، كه همه اين موارد با طنزي گزنده بيان شده‌اند و مخاطب را به ابراز همدردي وا مي‌دار‌ند. هدف در اين پژوهش بررسي مشتركات اين دو نويسنده در شيوه پرداختن به طنز اجتماعي و مقايسه آن دو با يكديگر است.

In this research, the two stories “Alavieh Khanoom” and “Haji Aqa” of Hedayat and the “Rotchyld Violin” and “Lady and Cute dog” of Chekhov have been analyzed and compared from the social satire viewpoint. The content of stories is corruption that has been depicted as humor and funny. A piece of characters is representative special class. There are special moral and personality similarities between the characters of the stories, (e.g. Haji Aqa and Yakof and also Lady Anna of Chekhov’s story and Alavieh Khanoom). But what differs in the work of authors, is in their attitude. Chekhov criticizes with tone of hopefully, while despair is seen in the Hedayat’s stories to superfluity. The important notable topics in the works of these authors include: social problems, injustice, and existence corruption between the various levels of society and sympathy with the people, all of which have been represented with biting satire and make the audience to express sympathy. The purpose of the study is to find out the commonalties and compare the authors in the method the pay to social satire.