بررسي عوامل موثر بر مشاركت كشاورزان در بازار آتي گوجه‎فرنگي

An Investigation of Effective Factors on Participation of Farmers (Hedge ratio) in Tomato Futures Market

يكي از مهمترين ريسك‎هاي موجود در بخش كشاورزي، ريسك ناشي از نوسانات قيمتي محصولات كشاورزي مي‎باشد. بازارهاي آتي محصولات كشاورزي به عنوان يكي از سياست‎ها و راهكارهاي اجرايي، تاثير بسزايي بر كاهش‎ نوسانات قيمتي محصولات كشاورزي دارند. با توجه به اين مهم در اين مطالعه، عوامل موثر بر احتمال مشاركت كشاورزان براي فروش محصول توليدي در بازار آتي با استفاده از داده‎هاي مقطعي 90 نفر از گوجه‎‎‌‎كاران شهرستان مشهد در سال زراعي 89-1388 با بهره‎گيري از الگوي لاجيت برآورد و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج اين مطالعه نشان مي‎دهد كه اولاً نسبت تامين در بازار آتي اين محصول در نمونه مورد مطالعه بين 25/1- تا 63/5 متغير بوده و ثانياً مقدار بهينه نسبت تامين برابر 03/0 مي‎باشد. همچنين نتايج حاصل از الگوي لاجيت نشان مي‎دهد كه متغيرهاي سن كشاورز و ميزان بدهي كشاورز، به لحاظ آماري معني‎دار و داراي تاثير مثبت بر احتمال مشاركت كشاورزان در بازار آتي و متغيرهاي سطح زيركشت، نحوه فروش محصول و ضريب تغيير قيمت محصول در بازار نقدي به لحاظ آماري معني‎دار و داراي تاثير منفي بر احتمال مشاركت كشاورزان در بازار آتي مي‎باشند. با توجه به نتايج، افزايش آگاهي كليه گروه‎هاي سني كشاورزان از طريق رونق بخشيدن كلاس‎هاي آموزشي و ترويجي و انگيزه‎بخشي به كشاورزان كوچك مقياس (گروه‎هاي هدف) به استفاده از اين نوع بازار به‌عنوان پيشنهادات ارايه شده است.

One of the major risks in the agricultural sector is the price fluctuations risk of agricultural products. Futures markets for agricultural products as one of the policies and executive approach have a significant impact on reducing price fluctuations of agricultural products. So in this study, In this study the factors affecting farmers to participate (Hedge ratio) in the future market for product sale by using cross-sectional data from 90 tomato farming Mashhad in 2009- 2010 with using of Ordinary Least Square (OLS) model estimated were analyzed. This study result shows that the firstly Hedge ratio of this product to sample between -1.25 to 5.63 variables and secondly the optimum Hedge ratio of 0.03 is. In addition to results Ordinary Least Square model show that the age farmers and farmer debt, the statistically significant and positive effect on the having farmers participate (Hedge ratio) in the futures market and cultivation area, how to sell product and coefficient price changes in cash market variables to have statistically significant and negative effect on the participation (Hedge ratio) in the futures market are farmers. The results of suggested were considered. According to the results, increase awareness of all age groups farmers, through the expansion educational and extension classes and motivate small-scale farmers (target groups) to use this market suggested.