بررسي اپيدميولوژيك عقرب زدگي در مراجعين به بيمارستان هاي ابوذر و رازي اهواز در شش ماه اول سال 1386

Epidemiological study of scorpionism in the hospitals of Ahvaz , sw Iran, 2nd six months of 2006

مقدمه: عقرب زدگي يكي از معضلات مهم بهداشتي در استان خوزستان است كه متاسفانه همه ساله موجبات صدمات جاني قابل توجهي مي گردد. در اين طرح مراجعان عقرب زده اي كه نمونه عقرب عامل را با خود به بيمارستان ابوذر و رازي آورده بودند از نظر اپيدميولژيك مورد بررسي قرار گرفتند. روش بررسي: در اين طرح مراجعان عقرب زده اي كه نمونه عقرب عامل را با خود به بيمارستان ابوذر و رازي آورده بودند پرسشنامه مخصوصي را تكميل مي كردند. در پايان طرح داده هاي جمع آوري شده كه شامل: سن، جنسيت فرد عقرب زده، محل عقرب زدگي در بدن، موقعيت جغرافيايي ( شهر-روستا) حادثه، شغل افراد عقرب زده و گونه عقرب بود با استفاده از روش هاي توصيفي مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها: از مجموع 300 پرسشنامه مورد بررسي مشخص شد كه: بيشترين عقرب زدگي ها به سه گونه عقرب مزوبوتوس اپيوس(توسن)، همي اسكورپيوس لپتوروس ( عقرب گاديم) و آندركتونوس كراسيكودا ( عقرب سياه بزرگ) و بقيه به 4 گونه ديگر تعلق داشتند. در مجموع 3/89 درصد عقرب زدگي ها به 3گونه اول و 7/10درصد را ساير گونه ها تشكيل داده بودند. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه عقرب زدگي در بين مراجعه كنندگان زن(7/ 49 درصد) و مرد(3/50درصد) يكسان است. در بين 300 نفر عقرب زده هيچ مورد مرگ مشاهده نشد. با ادغام آمار مي توان گفت كه 1/91درصد افراد عقرب زده در گروه سني كمتر از 50 سال قرار دارند. بيشترين افراد عقرب زده شامل خانم هاي خانه دار و دانش آموزان بودند. نتيجه گيري: نهايتاًً مي توان به اين نتايج رسيد كه الگوي برتري گونه ها حداقل در 6 ماه اول سال در طي 10 ساله اخير تغييري نكرده است و حاكي از برقراري يك الگوي اكولژيك نسبتاً پايدار در خوزستان مي باشد. راه حل هاي منطقي كنترل اين پديده در گرو حفظ محيط زيست مي باشد و آن ترويج مراقبت ها و نكات حفاظتي شخصي و افزايش نكات زيست محيطي و ارتقا ي كيفيت خانه سازي در گسترش شهرك ها مي باشد.

Introduction: Scorpion sting is an important health problem in some regions of Iran especially in Khozestan, south-west of Iran. In the current study the data of scorpion stings was studied from the points of epidemiological aspects in 2006. Methods: This research was a prospective study. Epidemiologic characters of 300 people with scorpion sting sufferings who referred to Abouzar and Razi hospitals of Ahwaz, in the 2nd six months of 2006 were recorded and described. The records were included: sex, ages, jobs and site of sting in the body of patients besides of species of scorpions , months of scorpion stings and place of the sting events (rural/urban areas). Results: The results of this study shows that 50.3% of scorpion stung patients were males and the rest were females (49.7%), totally. The distribution rate of ages shows that 91.1% rate of scorpion stings were happened among under 51 year old people . Data collected in this study revealed that the highest incidence of scorpion sting cases were taken place in the months of hot weather(June- August). The tree most abundant species were: Hemiscorpius leptorus, Androctonus crassicauda and Mesobothus eupeus in the current study. Conclusion: Therefore, it is concluded that the pattern of scorpionism in Khozestan is similar to the 10 years ago from point of epidemiologic study. Scorpionism will be dissolved by using environmental and educational approaches only.