مطالعه رژيم غذايي ماهي صبور (Tenualosa ilisha ) در آبهاي ساحلي خليج فارس (استان بوشهر)

A survey on feeding behaviour of Hilsa shad) Tenualosa ilisha (in the North of Persian Gulf) Bushehr coastal waters(

ماهي صبور با نام علمي ilisha Tenualosa گونه پلاژيك يوري هالين و مهاجر رودخانه اي (Anadromous) بوده كه در آب شور و شيرين گسترش داشته و معمولاً بيش از 100 كيلومتر در فصل تخم‌ريزي به رودخانه ها مهاجرت مي-نمايند. در اين تحقيق كه از تير ماه 1385 تا خرداد 86 صورت گرفت، در مجموع 344 قطعه ماهي با تور گوشگير تعقيبي در سواحل بندرديلم استان بوشهر (شمال غربي خليج فارس) صيد شد. بررسي ها نشان داد كه ماهي صبور پلانكتون خوار بوده و غالبا از فيتوپلانكتون ها و تا حدودي از زيوپلانكتون ها تغذيه مي كند. بيشترين فراواني فيتوپلانكتوني مربوط به شاخه Bacillariophyta بود. در اين شاخه جنس Chaetoceros بيشترين فراواني و جنس Cocconeis داراي كمترين فراواني بود. پس از آن شاخه Pyrrophyta داراي بيشترين فراواني بود كه از اين شاخه جنس Ceratium بيشترين و Dinophysis كمترين فراواني را دارا بود. از گروه زيوپلانكتوني بندپايان (Arthropoda غالبا رده Copepoda) تقريباً در تمامي ماه هاي سال به جز (مرداد 85 و ارديبهشت 86) و پس از آن مژه داران (Ciliophora اغلب جنس Parafavella)، غالب غذاهاي زيوپلانكتوني مورد مصرف ماهي صبور را در منطقه مطالعاتي تشكيل داده بود. طبق نتايج بدست آمده نوسان غذاها تنها بين دو گروه فوق (بندپايان و مزه‌داران) بر حسب ماه ديده مي شود و ساير اقلام غذايي كمتر از 5 درصد تعداد زيوپلانكتون هاي مصرف شده موجود در لوله گوارش (معده و روده) ماهي صبور را تشكيل داده است. طول نسبي لوله گوارش (RLG) در كل ماهيان بررسي شده بين 88/0 تا 34/2 متغير بوده و ميانگين آن 22/0± 53/1 محاسبه گرديد. شاخص شكمي - بدني در ماهيان بررسي شده بين 04/0 تا 64/2 متغير بوده و ميانگين آن 448/0±752/0 اندازه گيري شد.

Hilsa shad, Tenualosa ilisha, is an euryhaline, pelagic and anadromous species which is found in marine and freshwater water. It usually migrates more than 100 km to rivers in the breeding season. This survey, carried out from July 2006 to June 2007, included a total of 344 specimens all collected by gill net from the northern Persian Gulf, Bushehr coasts (Deylam waters). As studies show, Hilsa shad is a filterfeeder species and this study demonstrated that they fed on phytoplankton much more than zooplankton.The results indicate that the most abundant phytoplankton species belong to Bacillariophyta. In this phylum, genera Chaetoceros and Cocconeis had the most and the least abundance, respectively. After Bacillariophyta, there was phylum Pyrrophyta. In this phylum, genera Ceratium and Dinophysis had the most and the least abundance, respectively. On the other hand, the most abundant zooplankton species was related to phylum Arthropoda. Class of copepoda was approximately abundant in all months except August 2006 and May 2007. After Arthropoda, phylum Ciliophora with genus Parafavella was located as second food in feeding behaviour of Hilsa shad. Fluctuations between Arthropoda and Ciliophora were observed in comparison with other feeding groups. Abundance of other feeding groups was less than 5% of remainders in alimentary canal (stomach and intestine). The mean RLG was measured about 1/53 ± 0/22 (Range 0.88-2.34). The average (GSI) was measured about 0.752±0.448 (Range 0.04-2.64).