دين، شريعت و مصلحت

Religion, the Divine Law and Expediency

نصوص معتبر ديني و عقل سليم بر هدف‌دار بودن خداوند در فرستادن پيامبران و فروفرستادن كتب آسماني و تشريع مقررات دلالت دارند. انگيزه و ثمره اين سه كار، چيزي جز تامين سعادت و مصلحت مخاطبان و مكلفان نيست. هدف‌دار بودن خداوند را نبايد با قانون «العالي لا يفعل شييا لاجل السافل» منافي دانست. مقاله حاضر به گفت‌وگو از رابطه مصلحت با بعث رسل، انزال كتب و تشريع مقررات مي‌پردازد و از مورد اخير، يعني رابطه مصلحت و شريعت ـ و به‌تبع، رابطه مصلحت و فقه ـ با تفصيل بيشتر گفت‌و‌گو مي‌كند.

According to authentic religious texts and right reason, sending prophets and descending celestial books and legislation of law by God should have a purpose. The motivation and result of these three matters is nothing other than providing the felicity and expediency of the addressees and the obliged people. The fact that Godʹs action has a purpose is not in contradiction with the rule of "superordinate does nothing for the sake of subordinate". This article will discuss the relation between expediency and sending the prophets, descending books and legislating laws and will more elaborately discuss the relation between expediency and the Divine law (and consequently the relation between expediency and jurisprudence).