ژيوشيمي و تغييرات عناصر در كاني‌سازي مس پورفيري رضي‌آباد، شمال غرب جيرفت

Geochemistry and elemental variations in Razi Abad porphyry copper mineralization, northwest of Jiroft

انديس مس رضي‌آباد واقع در كمربند ولكانوپلوتونيك اروميه- دختر، دربردارنده سنگ‌هاي آذرين نفوذي با سن اليگوميوسن و آتشفشاني-رسوبي با سن ايوسن است. اين انديس در 25 كيلومتري شمال غرب شهرستان جيرفت قرار دارد و دسترسي به آن از جاده اصلي كرمان- جيرفت ميسر است. واحدهاي رخنمون‌دار دربرگيرنده كاني‌سازي رضي‌آباد شامل طبقات شيل تيره‌رنگ، واحد‌هاي آتشفشاني- رسوبي و گدازه ‌آندزيتي با سن ايوسن و واحد نفوذي كوارتزديوريت گرانولار و سنگ‌هاي ميزبان كاني‌سازي شامل واحدهاي نيمه‌عميق با تركيب ميكروديوريت- ميكروكوارتزديوريت-كوارتزمونزوديوريت پورفيري و گرانوديوريت پورفيري با سن احتمالا اليگوميوسن مي‌باشند. دايك‌هاي اسيدي، حدواسط تا بازيك فراواني نيز در سنگ‌هاي نفوذي مشاهده مي‌شوند. دگرساني در منطقه مورد مطالعه شامل انواع پتاسيك، پتاسيك- فيليك، فيليك، فيليك- آرژيليك، كوارتز- پيريت، پروپيليتيك و آرژيليك با شدت‌ و ضعف متفاوت مي‌باشد. زون‌هاي دگرساني پتاسيك، پتاسيك- فيليك و فيليك حاوي كاني‌سازي مي‌باشند. در نهايت مي‌توان با مشاهده تفاوت غني‌شدگي و تهي‌شدگي عناصر اصلي، فرعي و كمياب در سنگ‌هاي ميزبان كاني‌سازي، چند مرحله دگرساني را در منطقه نتيجه‌گيري نمود. همچنين همبستگي عناصر فوق كانساري و تحت كانساري مانند روي و مس، شكل تلسكوپي كاني‌سازي را تداعي مي‌كند، كه طي حداقل دو فاز دمابالا و دماپايين تشكيل شده است. در اين صورت مي‌توان منشا غالب كاني‌سازي و سيالات گرمابي را يك توده نفوذي نهان و همچنين واحد گرانوديوريت پورفيري دانست. كاني‌سازي اوليه در سنگ‌هاي ميكروديوريت پورفيري توسط سيالات دمابالا رخ داده و سپس استوك‌هاي گرانوديوريت پورفيري با كمي تاخير بر دگرساني و كاني‌سازي‌هاي قبلي تاثير گذاشته‌اند. بدين ترتيب سنگ‌هاي ميكروديوريت پورفيري در اثر چند فاز دگرساني، به شدت دگرسان شده و كاني‌سازي اوليه در مراحل بعدي احتمالا غني‌تر شده است.

Razi Abad copper index locating in Uromieh-Dokhtar volcano-plutonic belt has Oligo-Miocene intrusive igneous and Eocene volcano-sedimentary rocks. The index is situated 25km northwest of Jiroft Township. Accessing to the area is possible via Kerman-Jiroft road. Surrounding rock units of Razi Abad mineralization are dark beds of shale, volcano-sedimentary units, Eocene andesitic lava, and granular quartz diorite intrusive units. On the other hand, host rocks of the mineralization are Oligo-Miocene subvolcanic units having micro-diorite, micro quartz diorite, porphyritic quartz monzodiorite, and porphyritic granodiorite compositions. Too many acidic, intermediate, and basic dykes are observed in intrusive rocks. Potassic, potassic-phyllic, phyllic, phyllic-argillic, quartz-pyrite, propylitic, and argillic alterations with various intensities have occurred in the study area. Potassic, potassic-phyllic, and phyllic alteration zones contain mineralization. Finally, by considering enrichments and depletions of major, minor, and trace elements in the host rocks of the mineralization, several alteration stages are recognized for the area. Correlation between supraore and subore elements such as zinc and copper implies telescopic shape of the mineralization, which has formed during at least two high- and low-temperature phases. Thus, dominant source of the mineralization and hydrothermal fluids could be a hidden intrusion with porphyritic granodiorite unit. Primary mineralization has occurred by high-temperature fluids in porphyritic micro-diorite rocks and then it has happened in porphyritic granodiorite stocks. The latter phase has affected on pre-existing alteration and mineralization zones. Therefore, porphyritic micro-diorite rocks have undergone several alteration phases and it seems that the primary mineralization has become enriched during next stages.