بررسي مقدماتي الگوي ترسيم ساعت در كودكان با و بدون نارساخواني تحولي

A preliminary study of the clock drawing pattern in children with and without dyslexia

پژوهش حاضر با هدف تعيين الگوي ترسيم ساعت در كودكان با و بدون نارساخواني تحولي و ارزيابي آزمون ترسيم ساعت به عنوان ابزاري براي غربالگري در جمعيت كودكان ايراني انجام شد. پژوهش حاضر از نوع پس رويدادي با گروه همتا است كه در آن 53 دانش آموز نارساخوان 9 تا 11 ساله با روش نمونه گيري در دسترس انتخاب و 53 دانش آموز عادي كه از نظر سن، جنسيت، دست برتري، پايه‌ي تحصيلي و هوش‌بهر با آن‌ها همتا بودند، با روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. از اين رو حجم كل نمونه مورد بررسي 106 نفر بود. شركت‌كنندگان، پس از تكميل فرم معلمان و والدين فهرست نشانه‌ي مرضي كودك، مقياس هوشي وكسلر كودكان، آزمون تشخيص خواندن و مصاحبه با ساختار براساس ملاك هاي چاپ چهارم راهنماي تشخيصي و آماري انجمن روان پزشكي آمريكا انتخاب شدند. مفهوم‌سازي زمان و ترسيم ساعت، به‌طور جداگانه و با استفاده از سامانه نمره‌‌گذاري كوهن، ريكي،كيبي و ادموندز كه بر روي كودكان مدرسه رو هنجار شده بود، مورد ارزيابي قرار گرفت. داده ها با تحليل واريانس چند متغيري تحليل شد. نتايج نشان داد كه عملكرد كودكان با نارساخواني تحولي، در ترسيم ساعت و جايگزيني عقربه‌ها به طور معناداري از كودكان عادي ضعيف‌تر است. تحليل كيفي عملكرد، خطاهايي را آشكار ساخت كه ناشي از برنامه‌ريزي ضعيف در انجام تكليف‌هاي نيازمند هماهنگي است. با توجه به تحليل‌هاي كمي و كيفي و تفاوت‌هاي بين الگوي ترسيم ساعت در كودكان با و بدون نارساخواني تحولي، آزمون ترسيم ساعت ابزار غربالگري مناسب و بخش‌سودمندي از ارزيابي جامع عصب ـ روان‌شناختي در كودكان با نارساخواني تحولي است.

The purpose of this research was to determine clock drawing pattern in children with and without developmental dyslexia, and to assess the usage of clock drawing test as a screening measure in Iranian children. The method of this research was expost facto with matched groups which included 53 children with developmental dyslexia and 53 normal controls aged 9 to 11 years, matched for age, gender, handedness, grades and IQ. They were selected through a convenience sampling method. On completion of the teacher and parent forms of the Child Symptom Inventory-4 (CSI-4),Wechsler Intelligence Scale for Children-Revised (WISC-R) and a structured interview based on DSM-IV-TR, the study sample was selected. Conceptualization of time and clock face drawing were assessed separately using the scoring system of Cohen, Ricci, Kibby & Edmonds normed on school-aged children. Data were analyzed using multivariate analysis of variance (MANOVA). Results showed that children with developmental dyslexia, performed significantly worse than controls in clock drawing and placements of hands. The qualitative analysis of performance revealed errors that were subsequent to poor planning during task execution. According to quantitative and qualitative analyses of the differences between clock drawing patterns in children with and without developmental dyslexia , the clock drawing test is a useful screening measure, as well as a valuable addition to a comprehensive neuropsychological evaluation in children with developmental dyslexia