ارزيابي مدل هاي تجربي رقابت علف هرز چاودار و خردل وحشي، در پيش بيني كاهش عملكرد دو رقم گندم زمستانه

Evaluation empirical models of feral rye and wild mustard to predict yield loss of two winter wheat cultivars

پژوهش حاضر با هدف بررسي مدل هاي تجربي رقابت، به‌صورت دو آزمايش فاكتوريل مجزا، در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در دانشكده كشاورزي دانشگاه بوعلي‌سينا همدان در سال 1388-1387 انجام شد. در هر دو آزمايش، ارقام گندم الوند و سايسون با تراكم ثابت450 بوته در مترمربع به‌صورت دستي كشت شدند. در آزمايش اول، بذرهاي علف هرز چاودار وحشي با تراكم‌هاي 0، 20، 40، 60 و 80 بوته در مترمربع كاشته شد. در آزمايش دوم، سطوح تراكم علف-هرز خردل وحشي 0، 8، 16، 24 و 32 بوته در مترمربع بود. نتايج بررسي نشان داد عملكرد زيست‌توده و دانه رقم سايسون در تداخل با هر دو گونه علف هرز، كاهش بيشتري نسبت به رقم الوند داشت. علف‌هرز خردل وحشي نسبت به چاودار در تراكم هاي مورد بررسي خسارت بيشتري بر گندم وارد نمود. بررسي مقادير مشاهده شده و پيش بيني شده مدل هاي تراكم، سطح برگ و وزن خشك نسبي يك و دو پارامتري علف هرز نشان داد كه مدل هاي سطح برگ و وزن خشك نسبي دو پارامتري براي هر دو گونه علف هرز، معيار مناسب تري براي پيش بيني كاهش عملكرد گندم بود.

This study was carried out to evaluate empirical models of competition, as two separated experiments based on a randomized complete block design with 3 replications at agricultural faculty of Bu-Ali Sina university, in 2008-2009. In both Experiments, Alvand and Sayson cultivar were planted with densities of 450 plants m-2. In the 1st experiment, feral rye (Secale cereale) with densities of 0, 20, 40, 60 and 80 plants m-2 were planted. In the 2nd experiment, wild mustard (Sinapis arvensis) density was 0, 8, 16, 24 and 32 plants m-2. The results showed that biological and grain yield of Sayson in interference with both weed species, were reduced more than Alvand. Wild mustard in evaluated density treatments showed more damage on wheat in compared to feral rye. Study of values observed and predicted of weed density, one and two parameter models of relative leaf area and relative dry weight indicated that two parameter models of relative leaf area and relative dry weight of both weed species was more appropriate factor to predict wheat yield loss.