ارزيابي عملكرد و بهره وري آب در برنج تحت شرايط مديريت مختلف آبياري و فاصله كاشت با استفاده از مدلORYZA 2000

Evaluation of yield and water productivity in rice under irrigation management and plant density with use ORYZA2000 model

چكيده به منظور بررسي تاثير فاصله كاشت و مديريت آبياري بر بهرهوري آب برنج در استان گيلان، آزمايشي در قالب كرت هاي خرد شده برپايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار طي دو سال زراعي 1380 و 1381 در موسسه تحقيقات برنج كشور(رشت) انجام شد. مديريتهاي آبياري در 4 سطح به عنوان عامل اصلي و فاصله كاشت در 3 سطح به عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شدند. از براي بررسي بهرهوري آب و اجزاي بيلان آب در گزينه هاي مديريتي ORYZA مدل شبيه سازي 2000 متقابل آبياري و فاصله كشت استفاده گرديد. ارزيابي مقادير شبيهسازي و اندازهگيري شده عملكرد ريشه ميانگين مربعات خطا و ريشه ميانگين ،t دانه با استفاده از پارامترهاي ضريب تبيين، آزمون 182- مربعات خطاي نرمال شده، انجام گرفت. عملكرد دانه با ريشه ميانگين مربعات خطاي 150 كيلوگرم در هكتار و ريشه ميانگين مربعات خطاي نرمال شده 6 درصد شبيه سازي شد، كه توانايي را در شبيه سازي عملكرد دانه برنج نشان مي دهد. با استفاده از عملكرد دانه ORYZA مدل 2000 مقدار بهره وري آب ،ORYZA اندازه گيري شده و اجزاي بيلان آب شبيه سازي شده از مدل 2000 بود. با (WPT) حدود 35 درصد كمتر از بهرهوري آب مبتني بر تعرق (WPET) مبتني بر تبخيروتعرق 20× توجه به نتايج تحقيق مديريت آبياري 75 درصد تبخير از سطح تشتك تبخير و فاصله كاشت 20 سانتي متر به عنوان بهترين مديريت آبياري و فاصله كاشت انتخاب شد. 1 واژه هاي كليد : ي آبياري، برنج، بيلان آب، بهره وري آب، تبخير و تعرق، مدل 2000 ORYZA

Abstract In order to investigation of irrigation management and plant density effects on water productivity of rice, a field experiment was conducted in the Rice Research Institute of Iran (Rasht) during 2001 and 2002. The study was carried out in a split plot design with four different irrigation regimes as main plots and three plant densities as subplots. In this experiment, ORYZA2000 model was used to quantify water productivity, and water balance components of alternate for irrigation and plant density interactions in rice. Evaluation simulated and measured yield by adjusted coefficient of correlation; T test of means; and by absolute and normalized root mean square errors (RMSE). Results showed that the yield was simulated with an RMSE of 150–182 kg ha-1 and a normalized RMSE of 6%. In order to model the various water productivity components, ORYZA2000 model was used. Using the actual yield and simulated water balance (ORYZA2000), the calculated average WPET was lower than the average WPT: 35%. The results showed that the irrigation by 75% evaporation from pan evaporation and 20cm×20cm plant density is the optimum irrigation method and crop density management. Keywords: Irrigation; Rice; Water balance; Water productivity; Evapotranspiration; ORYZA2000 model. 1 *