مجاز مرسل وپيوند آن با ابهام در شعر نيما،اخوان،سپهري و فروغ فرّخزاد

Metonymy and Its Relation with Ambiguity in the Poems of Nima, Akhavan, Sepehri and Forough Farrokhzad.

مجاز مرسل يكي از عوامل ابهام آفرين در كلام ادبي است. ياكوبسن در بحث خود از قطب هاي مجازي و استعاري زبان، مجاز را روند جايگزيني بر اصل مجاورت مي داند و آن را از ويژگي هاي بارز نثر به حساب مي آورد. در حالي كه مجاز در كلام ادبي، به ويژه شعر معاصر، به دليل پيوندها و علاقه هاي تازه اي كه شاعر بين معني حقيقي و مجازي ايجاد مي‌كند، عنصري بلاغي محسوب مي شود. چون مجاز مرسل بر اساس تداعي مجاورت شكل مي گيرد، به زودي بازشناخته مي شود و تك معنايي است، از اين رو درجه ابهام آن نسبت به ساير مقوله هاي مجازي زبان كمتر است. شايد به همين دليل است كه كاربرد آن در شعر معاصر اندك بوده و شاعران معاصر چندان تمايلي به استفاده از آن در شعر خود ندارند. منتها در همين موارد معدود، گاه به نوآوري ها و ابتكاراتي دست زده-اند كه نمودار گزينش و تركيب شاعر از امكانات متعدّد زباني و بيانگر سبك خاص و نشان دهنده ميزان تقليد يا نوآوري آن ها در اين حوزه بلاغي است. در اين مقاله كه به شيوه توصيفي - تحليلي بر روي شعر چهار تن از شاعران معاصر (نيمايوشيج، اخوان ثالث، سهراب سپهري و فروغ فرخزاد) صورت گرفته، برآنيم ضمن بررسي مجاز مرسل و نقش آن در ايجاد ابهام هنري به تجزيه و تحليل ابهام هاي حاصل از اين مقوله ادبي بپردازيم.

Metonymy is one of the ambiguous factors in the literary eloquence. Yakobson in his discussion about figurative and metaphoric poles of the language, considers figure substituting process on the vicinity basis and he takes it into account as an obvious characteristic of the prose. Where as figure in literary eloquence, especially in contemporary poetry, is considered as an eloquent element because of the new relations and interests that the poet creates between the real and figurative meaning. Of course, since metonymy is formed based on association of vicinity, it is known soon and it is one-meaning, so its ambiguity is less than the other figurative categories. Perhaps it is for this reason that its use in the contemporary poetry is limited and the contemporary poets are not inclined to use it in their poems. But in these limited cases, they sometimes have had innovations that show their selection and the combination of different linguistic potentials, indicating the special style and the degree of imitation and innovation in his eloquent field. In this article, the descriptive-analytic method is used in the poems of the four contemporary poets (Nima Youshij, Akhavan Sales, Sohrab Sepehri and Forough Farrokhzad). It is intended, while examining metonymy and its role in making artistic ambiguity, to analyze the ambiguities resulting from this literary category.