سراپا؛ يكي از انواع ادبي غريب فارسي

Sarapa A study on one of the unfamiliar literary genres in Persian

گاه از اعماق واكاوي هاي تحقيقي در انواع مشهور و رايج ادبيّات فارسي، بعضي انواع غريب ادبي از زير آوار فراموشي رخ مي نماياند؛ انواعي كه در دوره هاي خاصّي از ادوار گذشته، از رواجي و اقبال شاياني برخوردار بودند. يكي از اين انواع ادبي، «سراپا»ست. با بررسي اين نوع و پيش زمينه هاي تاريخي و جغرافيايي‌اش، مي‌توان به پاره‌اي از دلايل اصلي محبوبيّت آن ، بويژه در دوره سبك هندي پي برد. در اين مجال كوتاه ، لاجرم تمركز عمده نگارنده بر يافتن و معرّفي مختصر سراپاها و تحليل ساختار ادبي و وجوه بلاغي اين نوع ادبي است. هرچند به تناسب حال و مقام، اشاره وار از بن مايه‌ها و زمينه‌هاي اجتماعي - فرهنگي آنها مثل جنس كاوي وجمال شناسي معشوق هم سخن به ميان خواهد آمد.

Sometimes, while investigating familiar and common genres of Persian literature, some unfamiliar genres appear. These genres were used mostly in some earlier periods. One of these genres is Sarâpâ. By investigating historical and geographical backgrounds of this genre the reasons for its popularity, especially in the period of the Indian style, are revealed. This article tries to introduce Sarâpâs and analyse their literary structure and rhetorical aspects. However, wherever it is possible, some of their themes and socio-cultural backgrounds like the aesthetics of the Beloved are also discussed.