زايش اسطوره‌هاي ترميمي در سنت اساطيري ايران

The Birth of Regenerative Myths in Iran’s Mythical Tradition

در بررسي اساطير اقوام و ملل مختلف مي‌توان به يك عده اساطير پايه باورمند بود. اين اساطير، نمونه و منشا پيدايش اساطير متاخرترند. معمولاً خودِ اساطيرِ پايه يا بخشي از عناصر سازنده آن بنا به انگيزه‌هاي مختلف در معرض فراموشي قرار مي‌گيرند؛ اما اين اساطير هرگز به طور كامل محو و نابود نمي‌گردند، بلكه در طول تاريخ و در فرايند غبار زدايي از حافظه ناخودآگاه جمعي در ضمن روايت‌هاي ديگرِ اساطيري مورد بازآفريني و احيا قرار مي‌گيرند؛ مانند احياي «جام جم » در اسطوره كيخسرو. با بررسي اساطير متاخر مي‌توان بخش‌هاي فراموش شده اساطير پايه را مانند تكه‌هاي پراكنده كنار هم چيد و به چنـد و چون آن اساطير دست يافت. در اين مقاله روايت اساطيري جمشيد به عنوان اسطوره‌اي پايه براي زايش اسطوره‌هاي ترميمي مورد مطالعه قرار گرفته است.

The belief in certain fundamental myths in an investigation of different peoples and nations’ mythologies is plausible. These fundamental myths are the origins and prototypes of the more recent ones. There are several reasons why fundamental myths, either or partially, may be forgotten. However, they will never become entirely extinct. Over long periods in history and in the process of dusting the collective unconscious, they will be recreated and reconstructed within other mythical narratives. As an example, one may refer to the reconstruction of “Djam-e Djam” in “Kay Khosrow” myth. Like fitting pieces of a jigsaw puzzle, through examination of more recent mythologies we may put the forgotten parts of the fundamental myths in order to gain access to their essence. In this paper, the mythical account of “Djamshid” has been examined as a fundamental myth for the birth of regenerative myths.