تحليل شخصيت زن در نمايش نامه «پرده خانه» اثر بهرام بيضايي

Analysis of Female Character in the play “Pardeh khaneh written by Bahram Bayzaii”

نمايش نامه پرده خانه از آثار نمايشي بهرام بيضايي است كه در آن، زن از نقشي محوري برخوردار است. اين اثر بازگوكننده زندگي زناني است كه در چنبره نظامي خشن و مستبد گرفتار آمده اند. در اين اثر، افزون بر تحليل شماري از ويژگي هاي شخصيتي زنان در نظام مردسالار، نقش هاي گوناگون زن در چنين نظامي برجسته شده است. با وجود تلاش-هاي گسترده نظام مردسالار براي مسخ هويت زنان، كشتن انديشه هاي ايشان و تاراج جسم و روح آنان، زنان در پرتو آگاهي، خرد و سياست مداري بر چنين نظامي پيروز مي شوند و آزادي و ديگر حقوق از دست رفته خويش را باز مي يابند. هم چنين اين نمايش نامه، بآساني تن به تاويل مي دهد؛ زن در اين نمايش نامه، افزون بر بازي كردن نقش واقعي و طبيعي خود در نظام مردسالار، شماري از خويش كاري هاي آناهيتا، الهه اسطوره اي را نيز به وام گرفته است. در اين مقاله، تلاش شده تا نقش، جاي گاه و كنش و واكنش هاي زن در چنين نظامي تحليل و بررسي شود.

The play Pardeh Khaneh, is a dramatic work written by Bahram Bayzaii, in which woman plays a pivotal role. The play talks about the life of women who have been captivated under a harsh, dictator regime. In this work apart from analyzing some characteristic features of women in a male-dominated system, the different roles of women in such systems are highlighted. Despite widespread attempts of male-dominated system to metamorphose the identity of women, killing their thoughts, and rob their body and soul, women in the light of consciousness, wisdom and tactfulness, could gain victory over this system and regain freedom and other rights denied them for so long. Also this play lends itself easily to interpretations; woman in this play not only plays her real natural role in a male-dominated regime, but also borrows many tactics from Anahita, the mythical Goddess. In this article, attempt is made to analyze and investigate the role, position, actions, and reactions of women in such system.