ادريس بدليسي، هشت بهشت و ديگر آثار او

Edris Bedlisi, Hasht Behesht and his other works

ادريس‌بدليسي از نثرنويسان معاصر سلطان يعقوب آق قويونلو در ايران و سپس شاه‌اسماعيل صفوي بوده‌ است. مهم‌ترين اثر ادريس بدليسي درباره تاريخ عثماني و شناخته‌ترين اثر در ميان تمام آثارش، كتاب «هشت بهشت» است. هم خودِ اثر و هم عنوان آن به فارسي است. نثر كتاب هشت بهشت مصنوع و فني، به پيروي از سبك جهان‌گشاي جويني و تاريخ وصاف از وصاف الحضره‌ است. بايد دانست چه در ايران و چه در تركيه نسخه خطّي كتاب اخير يعني هشت بهشت هنوز تصحيح نشده‌ است. محتواي كتاب هشت بهشت شامل شرح زندگانيِ هشت سلطان از سلاطين عثماني است كه‌ از عثمان بيگ غازي آغاز و به سلطان بايزيدي دوم و جلوس ياووز سلطان سليم ختم مي‌شود. در اين مقاله سعي شده‌ است با توجه به تعدادي منابع در اين مورد و در دست داشتن چند نسخه‌ از نسخ خطّي اين كتاب، باختصار ضمن معرفي كتاب، مولّف و سبك نگارش آن و وضع نثر عصر نويسنده باجمال مورد بحث و بررسي قرار گيرد.

Edris Bedlisi was a prose writer contemporary with Sultan Agh ghoyonlu and then Shah Abbas Safavi in Iran. His most important work regarding the Osmani history and his most well-known work among all his works is Hasht Behesht. Both this work and its title are in Farsi. The prose of Hasht behesht is technical following the style of Jahan Goshai Jovaini and Tarikh Vassaf written by Vassaf al- Hazreh. It must be mentioned that the manuscript copy of Hasht Behesht neither in Iran nor in Turkey has not yet been corrected. The content of this work includes the biography of eight Sultans from Osmanis’ Sultans beginning with Osman Beygh Ghazi and ending with Sultan Bayazid the second and coming to the throne of Yavouz Sultan Salim. In this article attempt is made based on a number of sources and some manuscript copies of this book to briefly introduce the book, its author, his style, and the prose in the writer’s era.