بررسي زبان‌شناختي قصايد بهار

The linguistic investigation of Bahar’s odes

بهار اولين كسي است كه سبك‌شناسي را به صورت مدوّن و علمي‌در زمينه نثر نوشت و براي آن تعاريف علمي آورد. هرچند عمرش مجال نداد كه در زمينه نظم نيز تحقيقاتش را دنبال كند، اما يادداشت‌هايي پراكنده‌ داشت كه بعدها جمع‌آوري شد. بهار در كتاب سبك‌شناسي به بخش زباني بيش از ديگر مباحث پرداخته‌ است. نهضت بازگشت از قدما بيش از همه در زبان آن‌ها بود و آثار كهنگي بخوبي در شعر آنان نمايان بود. از ويژگي‌هاي عمده قصايد بهار تتبع در زبان گذشته‌ است و از همه لحاظ محتوا خصوصاً در مسايل سياسي و اجتماعي كاملاً هماهنگ با جزييات جامعه روز است. در اين مقاله‌ از سه ديدگاه زبان‌شناختي، قصايد بهار را بررسي نموده‌ايم گرچه در بسياري از موارد مجبور شده‌ايم وارد حوزه پرپيچ و خم ادبيات فارسي شويم، اين حوزه‌ها عبارت است از: 1ـ حوزه آواشناسي 2ـ حوزه ساخت‌واژي 3ـ حوزه نحوي در بخش آوايي به مختصات كلمات از قبيل تشديد، تخفيف، افزايش، كاهش و ابدال در واژه‌ها و موسيقي كه در اثر هم‌نشيني لغات پديد مي‌آيد، پرداخته شده‌ است. در بخش ساخت‌واژي استعمال لغات كهن با معاني تازه و قديمي و غيره آورده شده‌ است. مختصات نحوي به موضوع ساخت زبان‌ها درگذشته و كاربرد آن‌ها در شعر بهار و متمم‌ها و انواع «را» و غيره پرداخته‌ است.

Bahar is the first person who wrote stylistics in a methodological and scientific manner regarding the prose and defined it scientifically. Although he didn’t live long to continue his research and do the same for the verse but he had scattered notes which later were collected. In his book of stylistics, Bahar was more concerned with the linguistic aspect rather than other subjects. The most prominent feature of Bahar’s odes is following the language of the past in all aspects especially in social and political issues the content was totally consistent with the details of the society of the day. The movement of return to the ways of the ancients manifests itself mostly through their language particularly in their poetry. In this article Bahar’s odes have been studied in terms of 1) phonology 2) morphology 3) syntax The phonology section is concerned with the characteristics of words such as tashdid, contraction, maximization, minimization, mutation in words and music produced by the proximity of words. Morphology section deals with the employment of old words with fresh meanings and finally syntax is concerned with the structure of the languages in the past and their application in Bahar’s poetry focusing on supplements and variety of “ra”.