بررسي تطبيقي مديريت سرمايه فكري در دانشگاه ها

A comparative study of intellectual capital management in Universities

دانشگاه ها در حقيقت توليد كنندگان دانش هستند و مهم‏ترين بازده آنها، دانش در قالب نتايج تحقيقات و دانش‏آموختگان است. اصطلاح سرمايه فكري در هم‏پوشاني همه دارايي‏ها، منابع نامشهود و غيرفيزيكي يك سازمان است كه شامل فرايندها، ظرفيت نوآوري و دانش ضمني و آشكار اعضاي آن و شبكه همياران مورد استفاده قرار مي گيرد؟ در حال حاضر، فقط تعداد اندكي از دانشگاه‏ها در سرتاسر جهان (مانند دانشگاه هاي انگلستان، اسپانيا، اتريش، ايتاليا و ...) به تلاش در ارزيابي، مديريت و گزارش‏دهي دارايي‏هاي نامشهود روي آورده‏اند. هدف از اين تحقيق بررسي تطبيقي مديريت سرمايه‏ فكري در دانشگاه‏هاي آزاد اسلامي واحد اروميه و تبريز مي‏باشد. به اين منظور چهار فرضيه از طريق ابعاد مديريت سرمايه فكري شامل سرمايه انساني، سرمايه‏ ساختاري و سرمايه رابطه‏اي طبق نظريه بوينو و همكاران تدوين شد و با استفاده از شاخص‏هاي الگوي مذكور به صورت اسنادي، داده‏ها جمع‏آوري و با به كارگيري نرم‏افزار اس پي اس اس به كمك آزمون مقايسه ميانگين دو جامعه مستقل (تي مستقل) فرضيه‏ها مورد آزمون قرار گرفتند و بدين ترتيب نتايج نشان مي‏دهد كه بين مديريت سرمايه فكري و ابعاد آن در دانشگاه‏هاي آزاد اسلامي واحد اروميه و تبريز تفاوت معناداري وجود دارد. از آنجايي كه در اين پژوهش يافت شد گزارش هاي سرمايه فكري در دانشگاه هاي مذكور، آماده سازي نشده است و ميزان افشا سرمايه فكري كمتر و يا به صورت غيرمنسجم و پراكنده است. بر همين اساس اين تحقيق توانست تجربه جديدي در خصوص افشا سرمايه فكري در حوزه پژوهش در دانشگاه آزاد اسلامي به عمل آورد.

Background: Universities are knowledge producers and their most important output is knowledge, incorporated in research results, educated students. The term “intellectual capital” is used to cover all of the non-tangible, or non-physical, assets and resources of an organization, including its processes, innovation capacity, patents and the tacit knowledge of its members and their network of collaborators and contacts. Up to now, only a few universities in world (i.e. Italy, Austrian, Spanish, United Kingdom universities) have taken the challenge of trying to measure, manage and report on intangible assets. Objective: The purpose of this study is to do a comparative survey on the intellectual capital management in Urmia and Tabriz Islamic Azad universities. Method: For this purpose, four hypotheses were adjusted through the dimensions of intellectual capital management, human capital, structural capital and relationship capital according to Buenoʹs and et al (2002) theory. By using the indicators of abovementioned model and the documental way, the collected data were analyzed applying SPSS software by the help of two populations Mean Test (independent t). Results: The results showed that there are a meaningful difference between the intellectual capital management and its dimensions in Urmia and Tabriz Islamic Azad universities. Conclusion: As it can be understood from this finding, the intellectual capital in the mentioned universities have not been prepared and the degree of intellectual capital disclosure is less or in scattered way, and for this reason, this research could perform new experience in the domain of the intellectual capital disclosure in the field of research in Islamic Azad university.