بررسي عناصر موسيقايي در غزل سعدي

Investigating musical devices in Saadi’s lyrics

زبان شعري سعدي، كه به سهل ممتنع معروف است، با در كنار هم قرار گرفتن عناصري بسيار شكل گرفته است. يكي از مهم‌‌‌ ترين اين عناصر در غزليات سعدي، توازن موسيقايي است. اين نظام موسيقايي، عواملي شناخته شده از قبيل وزن، قافيه، رديف و هماهنگي هاي صوتي و آوايي دارد و برخي از مباحث بديع لفظي و معنوي مانند جناس و سجع و تضاد هم در شكل گيري آن موثر است. شناخت اين عوامل، پژوهندگان را در دست يابي به رابطه هاي پيدا و پنهان كلامي و دريافت رازهاي سخن سعدي ياري خواهد داد. در اين مقاله با بسامدگيري اين عوامل در دويست غزل انتخابي، براي رسيدن به نظام مذكور تلاش شده است.

Saadi’s poetic language, described as simple but impossible is formed by juxtaposing numerous elements the most significant of which is musical rhythm. This musical quality has many known devices such as rhythm, internal and external rhyme, harmonious cadence (synonymy, homophony, oxymoron), and some rhetorical figures such as pun, cadence, and contrast are effective in its formation. Recognizing these devices, will assist researchers to unravel the mysteries hidden in his poetic language and diction, and to appreciate the relationship between sound and sense in his poetry. In this article an attempt is made to illustrate how the musical quality is achieved through the various devices used in 200 selected lyrics of Saadi.