شناخت روابط علّي ميان مولفه‌هاي حكمراني خوب دركشورهاي در مخاطره نفرين منابع طبيعي

Causal Relationships between Good Governance Elements in the Countries at the Risk of Natural Resource Curse

ساكس و وارنر (1995) با ارايه نظريه «نفرين منابع طبيعي» اين ايده را مطرح كردند كه كشورهاي داراي منابع طبيعي غني از رشد كمتري نسبت به كشورهاي صاحب منابع كم برخوردارند. الگوهاي متفاوتي از جمله تفاسير مبتني بر مدل‌هاي بيماري هلندي، الگوهاي رانت جويانه، مدل‌هاي حمايت و تفاسير نهادي براي توجيه و يا توضيح پديده نفرين منابع طبيعي طراحي گشته‌اند. آنچه امروزه به عنوان يك اجماع مورد پذيرش قرار گرفته آن است كه ميزان منابع طبيعي يك كشور نمي‌تواند نشان‌دهنده ظهور و يا وجود پديده نفرين منابع طبيعي باشد و آنچه اين پديده را به وجود مي‌آورد، نهادهاي ناكارآمد و حكمراني بد در كشورهاي صاحب منابع غني طبيعي است. مقاله حاضر تلاش مي‌كند تا با بررسي مفهوم و ابعاد توسعه نهادي، نحوه اثرگذاري مولفه‌هاي حكمراني خوب بر يكديگر را در كشورهايي كه در مخاطره نفرين منابع طبيعي قرار دارند شناسايي نمايد و از اين مسير، پيشنهادهايي براي بهبود كيفيت نهادي در اين كشورها ارايه دهد. يافته‌هاي اين تحقيق نشان مي‌دهد كه در كنار روابط وسيع علي ميان مولفه‌هاي حكمراني خوب، دو شاخص كنترل فساد و كيفيت قوانين و مقررات داراي اولويت‌هاي نخست در افزايش كيفيت نهادي كشورهاي در مخاطره منابع طبيعي هستند. اين بدان دليل است كه دو مولفه فوق بيشترين اثر علي را بر ديگر مولفه‌هاي حكمراني خوب مي‌گذارند، در حالي كه كمترين تاثير را از آن‌ها مي‌پذيرند.

Sachs and Warner (1995) proposed "Natural Resource Curse" hypothesis that believed natural resource-rich countries have lower growth rate relative to the others. Different models like Dutch disease, rent seeking, patronage, and destruction of institutions have been designed to explain the hypothesis. The emerging consensus believes that natural resource abundance is not the determinant of cursing or blessing of natural resources. In fact, what is the key driving force is the institutional quality of countries. The current paper investigates the causal relationships between the elements of good governance in the countries at the risk of natural resource curse to find a road map for the countries that want to escape or prevent from this curse. The paper reveals that two elements of good governance, i.e., control of corruption and regulatory quality, have higher priorities than the others due to their casual impacts.