روابط ايران و روسيه در سال‌هاي 1368 تا 1388: بسترها، عوامل و محدوديت‌ها

Iran-Russia Relations from 1989-2009: Grounds

ايران و روسيه در پانصد سال گذشته روابطي پر فراز و نشيب و همراه با دوستي و دشمني با يكديگر داشته‎اند. اين روابط از همكاري‎هاي دوره صفويه، به‌خصومت، جنگ و مداخلات دوره قاجار و سپس روابط خصمانه و گاه دوستانه دوره پهلوي و سرانجام همكاري‌هاي بيست سال اخير(1368 تا 1388) رسيده است. در اين مقاله تلاش شده تا با ترسيم وضعيت بيست ساله همكاري‌هاي دو كشور در عرصه‌هاي مختلف، به بررسي بسترهاي داخلي، منطقه‎اي و جهاني موثر بر شكلگيري آن پرداخته و موقعيت ژيوپليتيك جديد (دور شدن روسيه از مرزهاي ايران) را به‌عنوان يك متغير مهم و موثر مورد كند و كاو قرار دهد. در واقع، هدف اصلي اين مقاله آنست كه به تاثير تحولات ژيوپليتيك بر همكاري هاي دو كشور در بيست سال گذشته بپردازد و وارد مسايل و مشكلات پيش آمده در يكسال اخير نخواهد شد.

During the past 500 years, Iran and Russia have experienced many ups and downs in their relations which have been accompanied with enmity and amity. These relations varied from cooperation under the Safavids to enmity, war and interventions under the Qajar dynasty, then to hostile and sometimes friendly relations under the Pahlavi rule, and finally to collaborations within the past two decades (1989-2009). This paper seeks to analyze the 20-year collaborations between the two countries in various fields and study domestic, regional and world grounds affecting the formation of such ties. Then it examines the new geopolitical situation (Russiaʹs distancing from Iranian borders) as a crucial variable. Indeed, the paper is mainly intended to address the impact of geopolitical developments on the bilateral cooperation during the past 20 years, avoiding the problems which have occurred within the one past year.