پيش‌بيني كننده‌هاي روان‌شناختي بيماري‌هاي عروق كرونر قلب: عوامل شخصيتي، وقايع استرس‌زاي زندگي و كيفيت حمايت اجتماعي ادراكي

Psychological predictors of coronary heart diseases: the role of personality factors, stressful life events and perceived quality of social support

زمينه و هدف: بيماري‌هاي كرونر قلب (Coronary heart diseases يا CHD)، تا سال 2020 اصلي‌ترين علت مرگ خواهند بود. عوامل سنتي مانند سن بالا، ژنتيك، سيگار و چاقي، تنها نيمي از واريانس CHD را تبيين مي‌كنند. از اين رو، در راستاي افزايش علاقه به عوامل رواني- اجتماعي، پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش شخصيت، استرس و حمايت اجتماعي در پيش‌بيني CHD انجام شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع همبستگي بود و جامعه‌ آماري آن را بيماران CHD، كه طي زمستان 1387 و بهار 1388 جهت آنژيوگرافي كرونر در بيمارستان قلب شهيد رجايي تهران بستري بودند، شامل مي‌شد. 150 نفر از اين افراد به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند. همچنين، 150 فرد سالم از خانواده بيماران با توجه به سن، جنسيت، تاهل و تحصيلات، به عنوان گروه مقايسه همتاسازي شدند. معيارهاي ورود شامل فقدان شرايط حاد مانند نياز به جراحي، داشتن تمايل و توانمندي براي همكاري بود. از پرسش‌نامه شخصيتي (NEO-FFI يا NEO five-factor inventory)، مقياس رويدادهاي زندگي Pickle (Pickle life events scale) و مقياس كيفيت روابط اجتماعي (Quality of relationship inventory)، جهت گردآوري داده‌ها و از رگرسيون لوجستيك براي تحليل داده‌ها استفاده شد. يافته‌ها: متغيرهاي پژوهش 9/51 تا 2/69 درصد از واريانس CHDرا پيش‌بيني نمودند. صحت طبقه‌بندي (بيمار و غيربيمار) كه توسط متخصصان قلب انجام شده بود، بر اساس متغيرهاي رواني- اجتماعي 3/84 درصد، با پيش‌بيني درست 82 درصد براي بيماري و 7/86 درصد براي سلامت بود. نوروزگرايي، برون‌گرايي، استرس و تعارض‌هاي بين‌فردي، با بيماري رابطه مستقيم و با سلامت رابطه معكوس داشتند؛ اما وظيفه‌شناسي و باز بودن به تجارب با بيماري، رابطه معكوس و با سلامت رابطه مستقيم داشتند. نتيجه‌گيري: در مجموع، عوامل رواني- اجتماعي همچون شخصيت، استرس و حمايت اجتماعي، سهم مهمي در پيش‌بيني CHD دارند.

Methods and Materials: In this correlative study, patients with CHD referred to Shahid Rajaee cardiology hospital for cardiac angiography through winter 2008 to spring 2009 in Tehran, Iran, were selected by convenience sampling method. 150 age, gender, marital status and education matched healthy individuals from families of patients were selected as control group. The inclusion criteria included absence of acute conditions such as the need for surgery, having had the willingness and ability to cooperate. Data collected using The NEO-FFI (NEO five-factor inventory) personality questionnaire, Pickleʹs stressful life events scale and Pierceʹs social relation quality scale. Obtained data analyzed by logistic regression method. Findings: Studied psychosocial variables predicted 51.9-69.2% of CHD variance. The classification accuracy (patient and healthy) which was performed by cardiologist based on psychosocial variables was 84.3%, with 82% and 86.7% predicting accuracy for illness and healthiness. Neuroticism, extroversion, stress and interpersonal conflicts had a positive correlation with illness and a negative correlation with healthiness, but conscientiousness and openness to experience had positive correlation with illness and negative correlation with healthiness. Conclusions: In general, it seems that psychosocial factors specially personality, stress and social support have an important role in predicting CHD.