توانايي كال‌زايي و باززايي در دو رقم پياز سفيد كاشان و قرمز ري با استفاده از كشت نوك ريشه در شرايط درون شيشه‌اي

Ability of Callus Induction and Plant Regeneration in White Kashan and Red Rey Onions Cultivars (Allium cepa L.) Using Root - tip Culture under Invitro Conditions

اين مطالعه جهت بررسي تاثير محيط كشت و ژنوتيپ روي كال‌زايي و باززايي دو رقم پياز خوراكي از طريق كشت نوك ريشه انجام گرفت. براي كال‌زايي، ريز‌نمونه‌هاي نوك ريشه ي گياهچه‌هاي استريل دو روزه (به طول 1 تا 3 ميلي‌متري) روي چهار محيط كشت (1 ميلي‌ گرم در ليتر 2,4-D، 5/0 ميلي‌گرم در ليتر 2,4-D ‌، 5/0 ميلي‌گرم در ليتر 2,4-D ‌به همراه 5/0 ميلي‌گرم در ليتر kinetin، 1 ميلي‌گرم در ليتر 2,4-D به همراه 1 ميلي‌گرم در ليتر kinetin) در شرايط تاريكي قرارگرفتند. واكشت نمونه‌ها بعد از 4 هفته انجام و سپس كال‌هاي توليدي به‌ مدت 4 هفته در محيط كشت جنين زايي و پس از تشكيل جنين، 8 هفته در محيط باززايي گياه قرار داده شدند. نتايج حاصل نشان داد كه درصد كال‌زايي به طور معني‌داري تحت تاثير نوع رقم و محيط كشت قرار گرفت، اما اثر متقابل اين دو عامل بر درصد كال‌زايي معني‌دار نبود. درصد باززايي گياه و تعداد جنين در هر كال به طور معني‌داري تحت تاثير رقم قرار داشت، اما نوع محيط كشت و اثر متقابل اين دو عامل روي درصد باززايي گياه و تعداد جنين در هر كال معني‌دار نبود. درصد كال جنين‌زا به طور معني‌داري تحت تاثير رقم بوده اما نوع محيط كشت روي درصد كال جنين‌زا تاثير معني‌داري نداشت. رقم سفيد كاشان نسبت به رقم قرمز ري از درصد كال‌زايي، درصد باززايي گياه، تعـداد جنين در هر كال، درصد كال جنين زاي بالاتري برخوردار بوده و در محيط كشت شـامل تركيبات هورموني2,4-D و kinetinبراي كال‌زايي، استفاده از 5/0 ميلي‌گرم در ليتر 2,4-D و 5/0 ميلي‌گرم بر ليتر kinetin مي‌تواند مفيد باشد. با توجه به درصد كال‌زايي، جنين زايي و درصد باززايي گياه، رقم سفيد كاشان و محيط كشت حاوي 5/0 ميلي‌گرم در ليتر 2,4-D نسبت به بقيه ي محيط كشت‌ ‌ها، مناسب تر تشخيص داده شدند.

This present study has been carried out in order to evaluate the effect of culture medium and genotype on callus induction and regeneration of two onion varieties through root tip culture. For callus induction, micro samples from 1-3 mm root tip of 2 day old in vitro germinated plants laied on four culture media (1mg/l 2, 4-D, 0/5mg/l 2, 4-D, 0/5mg/l 2, 4-D with 0/5mg/l kinetin, 1mg/l 2,4-D with 1mg/l kinetin) in darkness conditions. Subculture of samples was done after four weeks. The produced calluses were laied in embryogenic culture medium for 4 weeks and after formation of embryoes, they were put in plant regeneration culture medium for eight weeks. Result showed that callus induction percentage is affected significantly by cultivar and culture medium, but reciprocal effect of both factors was not meaningful on callus induction percentage. Plant regeneration percentage and number of embryo per callus is affected meaningfully by cultivar, but type of culture medium and reciprocal effect of both factors was not meaningful on plant regeneration percentage and number of embryoes per callus. Embryogenic callus percentage is affected meaningfully by cultivar, but type of culture medium had not meaningful effect on embryogenic callus percentage. Callus induction percentage, plant regeneration percentage, number of embryo per callus and embryogenic callus percentage, are higher in white Kashan cultivar in relation to red Rey one and in culture medium involving hormonal combination of 2,4-D and kinetin, application of 0/5mg/l 2, 4-D can be usful. Considering the callus induction percentage, embryogenic and plant regeneration percentage, white Kashan cultivar and culture medium containing 0/5mg/l 2, 4-D is appropriate as compared with other cultures.