بررسي رابطه بين جهت گيري هاي اخلاقي، تعهدات حرفه اي و منافع فردي با محافظه كاري شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

The Investigating the Relationship between Ethical Ideologies, Professional Commitment and Personal Benefit with Conservatism in the Listed Companies in Tehran Stock Exchange

چكيده: هدف اين پژوهش بررسي رابطه بين برخي از مولفه هاي اخلاقي از قبيل جهت گيري هاي اخلاقي، تعهدات حرفه اي و منافع فردي با محافظه كاري شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي باشد. در اين پژوهش براي اندازه گيري ميزان محافظه كاري از مدل گيولي و همكاران (2007) در طي دوره زماني 1387- 1381، جهت گرد آوري داده هاي مربوط به جهت گيري هاي اخلاقي از پرسشنامه وضعيت اخلاقي فورسايت (1980) و براي جمع آوري داده هاي مربوط به تعهدات حرفه اي و منافع فردي از پرسشنامه استاندارد كلايكمن و هنينگ (2000) به دليل پايايي و روايي بالاي آن ها استفاده شده است. در اين پژوهش، تعداد 115 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره 1387-1381 بررسي شده است. نتايج حاصل از آزمون فرضيه ها بيانگر آن است كه تنها رابطه بين منافع فردي و محافظه كاري مثبت و معني دار است و بقيه متغيرها رابطه معني داري با محافظه كاري ندارند. هم چنين نتايج حاكي از آن است كه حدود 27% از تغييرات محافظه كاري در شركت هاي بررسي شده تحت تاثير سازه هاي اخلاقي بوده و مطابق با مدل رگرسيوني برآوردهاي خودرگرسيو برداري، سازه هاي اخلاقي با احتساب 2 دوره وقفه زماني متغير وابسته، توانايي توضيح 35% از تغييرات ميزان محافظه كاري در طي دوره پژوهش را دارا بوده اند. لازم به ذكر است كه در بين متغيرهاي مستقل پژوهش، متغير منافع فردي داراي بالاترين قدرت توضيح دهندگي (21%) بر روي محافظه كاري بوده است.

Abstract: The aim of this study is to investigate the relationship of some of the ethical factors such as ethical ideologies, professional commitment, and personal benefit with conservatism of the listed companies in the Tehran Stock Exchange. In this research, Givoly et al. (2007) model is applied to measure the conservatism over period of 2003-2009. To determine the ethical orientation, Forsythʹs ethical position questionnaire (1980), is used .In order to collect data concerning the professional commitment and the personal benefit, because of high validity and reliability of Clikeman & Henningʹs standard questionnaire (2000) is used. Research sample includes 115 listed companies in TSE over period 2003-2009. Results of testing the hypotheses show that the relationship between personal benefit and conservatism is positive and significant. Other variables don’t have any significant relation with the conservatism. Results also show that about 27% from conservatism variation in investigated companies has been affected by ethical factors, and basis on Vector Autoregressive Estimates (VAR) model, ethical factors with 2 time lags in dependent variable have the explanatory power (35%) on variation of magnitude conservatism, too. It should be mentioned that personal benefit variable has the highest explanatory power (21%) on conservatism among other variables.