مثنوي در آيينه‌ي مثنوي

Masnavi in the Mirror of Masnavi

مثنوي يكي از بزرگ‌ترين آثار عرفاني و انديشگاني و ادبي به زبان فارسي است كه در جهان شرق و غرب، آوازه يافته است. بسياري از دانشمندان و شاعران و فيلسوفان جهان به مطالعه و خواندن مكرّر آن ميل پيدا كردند و برخي بر آن شرح و نقد و تقريظ نوشتند. در ايران نيز از قديم‌الايّام خصوصاً درويشان و عارفان و شارحان زبان عرفاني، با مثنوي انس و الفت داشتند و شروحي بر آن نوشته‌اند. بنابراين، برخي از نويسندگان در مقالات و كتاب‌شناسي‌هايشان به معرفي آثاري پرداخته‌اند كه يا به شرح مثنوي پرداخته شده، يا در باره‌ي مطالبي از آن كتاب سخن رفته است؛ امّا تا كنون كسي به گونه‌اي مستقلّ و منفرد به اين موضوع نپرداخته كه خود مولانا در كتاب مثنوي چه نگاه و نظري به اين كتاب شريف داشته است. بنابراين، در اين مقاله، ما به طور ويژه و بيش‌تر به صورتي امّاري و تشريحي به اين موضوع پرداخته‌ايم تا مشخص گردد كه مثنوي از دريچه‌ي مثنوي و از نظر خداوندگارش چه جايگاهي دارد. در مجموع شش دفتر مثنوي مولانا به طور مستقيم و غير مستقيم از مثنوي ياد كرده است. جز متن اشعار، اين يادكرد و تشريح در ديباچه‌هاي شش‌گانه‌ي دفترها نيز به طور چشمگيري آمده است كه در اين مقاله به شرح و بسط آن پرداخته شده است.

Masnavi is one of the greatest works of mystical, though and literature in Persian language which is known in the East and West. Many scientists and philosophers and poets of the world are eager to study Masnavi and some of them wrote a description and critique about the Masnavi. Traditionally in Iran, Dervishes and mystics and exponents in Persian, have solidarity the Masnavi and follows that. Some writers in articles and books to introduce the Masnavi are described, have. But is ever someone independent to look at this issue is not that what Rumiʹs Masnavi the Masnavi have. In this paper, as you know and have dealt whit this anatomical what is the position of the valve Masnavi the Masnavi. The six books in the Masnavi, Rumi direct and indirect has learned from the Masnavi which we have covered in this paper to describe the verses and introductions.