ويژگي‌هاي فيزيكي دانه در برخي ارقام آفتابگردان تحت تاثير تنش كم آبي

Grain Physical Properties of Some Sunflower Cultivars Influenced

به‌منظور ارزيابي تاثير تنش كمبود آب بر ويژگي‌هاي فيزيكي دانه ارقام آفتابگردان، آزمايشي روي چهار رقم آذرگل، آلستار،‌ هايسان 33 و ‌هايسان 25 در سه سطح آبياري (پس از 50، 100 و 150 ميلي‌متر تبخير تجمعي از تشتك تبخير كلاس A) اجرا گرديد. نمونه گيري تصادفي در پايان فصل رشد و بر اساس 13 درصد رطوبت دانه انجام شد. نتايج اين تحقيق نشان داد بيشترين طول، عرض و ضخامت دانه در رژيم آبياري بعد از 50 ميليمتر تبخير به دست آمد و تيمارهاي مواجه با تنش كم آبي (آبياري محدود بعد از 100 و 150 ميليمتر تبخير) به ترتيب باعث كاهش 15 و 24? درصد طول، 18 و 35 درصد عرض و 17 و 30 درصد ضخامت دانه گرديدند. بنابراين عرض دانه در مقايسه با طول و ضخامت دانه حساسيت بيشتري به سطوح تنش كمبود آب داشت. در بين ارقام مورد مطالعه بيشترين طول، عرض و ضخامت دانه متعلق به رقم آلستار بود. همچنين در تمام سطوح آبياري رقم آلستار داراي بيشترين وزن دانه بود كه از اين لحاظ در آبياري نرمال (پس از 50 ميلي‌متر تبخير) با رقم‌ هايسان 25 اختلاف معني‌داري نداشت. بنابراين رقم زودرس آلستار در شرايط آبياري نرمال و محدود از نظر وزن و ويژگي‌هاي فيزيكي دانه تحمل بيشتري به شرايط كم آبي داشته است.

In order to investigate the water deficit impact on physical characteristics of seed in four sunflower hybrids (Azargol, Allstar, Hysun 33 and Hysun25), under three irrigation regimes (irrigation after 50, 100 and 150 mm cumulative evaporation from class A evaporation pan, respectively) and experiment was conducted. Sampling was done at the end of growing period (season) when the moisture content of the seed was reached to 13%. The results showed that the maximum length, width and seed thickness were obtained from irrigation after 50 mm cumulative evaporation from pan, while irrigations after 100 and 150 mm evaporation caused to decrease the length by 15% and 24%, width by 18% and 35% and seed diameter by 17% and 30%, respectively. Also, the seed width in comparison with length and seed thickness had the most susceptive to water deficit stress levels. The maximum length, width and seed thickness were seen in Allstar variety. Also, Allstar had the highest seed weight for all levels of irrigation. There was no significant difference between Allstar and Hysun 25 in 50mm evaporation. Therefore, the Allstar hybrid had most tolerance to water deficit stress condition under all levels of irrigation in aspect of seed weight and physical properties of seed