بررسي تاثير آموزش مولفه‌هاي فراشناختي در كاهش رفتارهاي ضد اجتماعي جوانان زندان مركزي اروميه

The effects of metacognitive components instruction in reducing antisocial behaviors in youth of Urmia central prison

زمينه و هدف: رفتارهاي ضد اجتماعي طيف گسترده‌اي دارد كه موجب آسيب‌هاي مختلف رواني، اجتماعي و خانوادگي مي‌شود. روش‌هاي مختلفي براي كاهش رفتارهاي ضد اجتماعي استفاده شده است. اين پژوهش با هدف تعيين تاثير آموزش مولفه‌هاي فراشناختي در كاهش رفتارهاي ضد اجتماعي جوانان زندان مركزي اروميه بوده است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه به روش شبه آزمايشي طراحي شد. براي اين منظور تعداد 30 نفر از جوانان ضد اجتماعي زندان مركزي اروميه به روش تصادفي انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و شاهد قرار گرفتند. ابتدا پرسش‌نامه فراشناخت Wells و Cartwright-Hatton توسط گروه‌هاي آزمايش و شاهد تكميل شد و سپس برنامه 8 جلسه‌اي آموزش اين مولفه‌ها براي گروه آزمايش اجرا گرديد. بعد از پايان آموزش مولفه‌هاي فراشناختي، از طريق چك ليست محقق ساخته تعيين رفتارهاي ضد اجتماعي، گروه آزمايش در موقعيت‌هاي مختلف، مورد مشاهده رفتاري قرار گرفت و در زمينه 15 مولفه رفتارهاي ضد اجتماعي، نتايج ثبت شد. يافته‌ها: نتايج با داده‌هاي آزمون تحليل كوواريانس، آزمون t و آزمون 2? مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و نشان داد كه مولفه‌هاي پنچ‌گانه فراشناختي در جوانان ضد اجتماعي مختل است و آموزش اين مولفه‌ها باعث اصلاح اين مولفه‌ها در گروه آزمايش مي‌شود. همچنين بين ميانگين نمرات پس‌آزمون آزمودني‌هاي گروه آزمايش و شاهد در مولفه‌هاي فراشناختي تفاوت معني‌دار به دست آمد (01/0 > P). پي‌گيري نتايج آموزش‌ها نشان داد كه رفتارهاي ضد اجتماعي گروه آزمايش كاهش معني‌دار دارد (05/0 > P). نتيجه‌گيري: نتايج اين پژوهش نشان داد كه مولفه‌هاي فراشناختي، مختل يكي از عوامل رفتارهاي ضد اجتماعي جوانان بوده، مداخلات فراشناختي در كاهش رفتارهاي ضد اجتماعي آن‌ها موثر مي‌باشد.

Aim and Background: Antisocial behaviors occur in a wide range and cause different psychological, social and familial pathologies. Different methods were used to reduce antisocial behaviors. The aim of this research was to study the metacognitive components in antisocial youth of Urmia Central Prison and the effect of metacognitive components instruction in reduction of antisocial behaviors. Methods and Materials: In this quasi-experimental study 30 young adults with antisocial personality disorder in Urmia Central Prison were selected randomly. They were randomly classified in case and control groups. After Wells and Cartwright-Hatton metacognitive inventories were completed by the two groups, metacognitive components were instructed in 8 sessions to the case group. The post-test was conducted on all subjects. Finally the case group was investigated in different situations by a checklist prepared by the researchers. The data was analyzed using t-test, covariance analysis and chi-square test. Findings: Data analysis showed that metacognitive components in antisocial youth were disordered. They also indicated that instruction could significantly correct the problems (P < 0.05). In addition, there was a significant difference in metacognitive dimensions among the case and control groups in post-test (P > 0.01). Conclusions: These results showed that metacognitive dimensions of antisocial youth are disordered and instruction of metacognitive dimensions has positive effect in their behavior correction.