تنوع فنوتيپي اكوتيپ‌هاي جو بومي مناطق گرم و خشك ايران

Phenotypic Diversity in Barley Ecotypes of Arid- zone of Iran

در تحقيق حاضر بخشي از كلكسيون جو اهلي (Hordeum vulgare) شامل 278 مورفوتيپ بومي مناطق گرم وخشك از كلكسيون موجود در بانك ژن گياهي ملي در مزرعه موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج ارزيابي شد. پارامترهاي آمار توصيفي صفات كمي مورفوتيپ ها نشان دهنده اين بود كه دامنه تنوع در صفات مختلف متفاوت است. در برخي از صفات كيفي تنوع اندكي ملاحظه شد اما اكثر صفات مورد بررسي از تنوع نسبتا بالايي برخوردار بودند. با توجه به پارامتر ضريب ‌تغييرات در ميان صفات كمي، بيشترين تنوع در صفات عملكرد، تعداد سنبلچه در سنبله و ارتفاع بوته ديده شد .عادت رشدي، رنگ دانه و نوع لما داراي بيشترين تنوع در صفات كيفي بودند. همبستگي مثبت و معني داري ميان صفات تعداد سنبلچه در سنبله و وزن صد دانه و عملكرد دانه وجود داشت اين امر ارتباط نزديك اين صفات را در شرايط متفاوت محيطي نشان مي‌دهد.گروه‌بندي مورفوتيپ ها با استفاده از صفات مورفولوژيكي، فنولوژيكي و آگرونوميكي و محل جمع آوري بر اساس استان، منجر به ايجاد چهار گروه اكوتيپي مختلف شد.

In this study 278 ecotypes of cultivated barley were evaluated for qualitative and quantitative traits within a trial in SPII experimental field (Karaj, Iran). Different characters showed different levels of diversity based on descriptive statistics and Shannon diversity index. Yield, number of spikelet per spike and plant height represented the highest diversity between quantitative traits based on coefficient of variation (CV). In quantitative traits, growth habit, grain color and lemma type were the most diverse traits. Number of spikelet per spike was significantly correlated with grain yield indicating their close relationship. Cluster analysis based on agronomical and morphological traits and the origin of morphotypes resulted in clustering the ecotypes into four different groups.